Nord Stream 2: Czy Europa będzie finansować wojny Rosji?

6 czerwca 2016, 07:00 Energetyka

– Czy Europa zaufa głupcom? Dokładnie tak się stanie jeżeli Unia Europejska zgodzi się na realizację gazociągu Nord Stream 2, który ma na celu podwoić dostawy gazu ziemnego z Rosji do Niemiec. Pięć europejskich spółek biorących w projekcie przekonuje, że ich partnerstwo z  rosyjskim Gazpromem jest inicjatywą czysto biznesową. W rzeczywistości jest ona czymś o wiele większym i bardzo niebezpiecznym – ocenia w swoim komentarzu dla Project Syndicate Juraj Mesik, doradca ds. klimatu oraz energetyki Slovak Foreign Policy Association.

Nord Stream AG

Ekspert przypomniał wypowiedzieć byłego ministra spraw zagranicznych Polski Radosława Sikorskiego  sprzed kilku lat, w której porównał budowę dwóch pierwszych nitek gazociągu do paktu Ribbentrop-Mołotow.

– Dzisiaj po aneksji Krymu przez Rosję i wobec ciągłych prób podważenia suwerenności Ukrainy słowa Sikorskiego już nie wydają tak bezsensowne. Co więcej, obecnie Gazprom w jeszcze większym stopniu stał się instrumentem polityki Kremla (oraz źródłem jego dochodów): dostawy gazu regularnie są wykorzystywane do politycznego szantażu m.in. po to, aby utrzymać w ryzach byłe sowieckie republiki np. Ukrainę – uważa Mesik.

Ekspert Slovak Foreign Policy Association  poddaje pod wątpliwość argument, iż Europa potrzebuje Nord Stream 2, gdyż wzrasta jej zapotrzebowanie na gaz z importu. – Przepustowość istniejących gazociągów, które łączą UE z Rosją blisko dwukrotnie przewyższa zapotrzebowanie Europy na surowiec. Według danych samego Gazpromu w 2015 roku Rosja eksportowała do Europy Zachodniej nieco ponad 100 mld m3. To ponad dwukrotnie mniej niż dostępne przepustowości – stwierdził Mesik. Według analityka poziom zużycia gazu w UE nie może stanowić uzasadnienia dla budowy kolejnych dwóch nitek Nord Stream.

– W porównaniu z rekordowym 2010 rokiem (502 mld m3) cztery lata później zużycie gazu spadło o 23 procent (do 387 mld m3). Jest to najniższy od 1995 roku wskaźnik. Ponadto w 2013 roku wykorzystanie przepustowości Nord Stream wyniosła tylko 43 procent, w 2014 roku – 65 procent a w 2015 roku – 71 procent – uważa ekspert.

Odnosząc się do argumentu o rosnącym zużyciu gazu w Europie stwierdził, że ,,siedem państw Europy Zachodniej (największe z nich są Niemcy) odpowiadają za 80 procent zużycia gazu w UE i wszystkie te państwa realizują program zwiększenia efektywności energetycznej i przejścia na energetykę odnawialną. Jeżeli tylko Europa nie zdecyduje się na nagły wzrost wykorzystania taniego gazu, to spadek jego zużycia będzie nadal widoczny. Z drugiej strony podwojenie przepustowości Nord Stream do 110 mld m3 pozwoli Europie teoretycznie importować cały rosyjski gaz wyłącznie poprzez wspomnianą magistralę”.

– W tym właśnie objawia się niebezpieczeństwo związane z budową Nord Stream 2. W ciągu bardzo krótkiego czasu gazociągi Drużba (Urgenoj-Użogrod) oraz Jamał-Europa, które łączą Rosję z europejskim rynkiem przez Słowację i Polskę niemal nieuchronnie zbankrutują. Bez opłat tranzytowych, które są podstawą ich działalności oraz przy braku ich utrzymania znikną z mapy. Polska, Słowacja, Białoruś i Ukraina – państwa, w których łącznie żyje 100 mln osób  – zostaną pozbawione ważnego źródła dochodu. To osłabi ich gospodarki oraz zwiększy ich podatność na wpływ Kremla – uważa Mesik dodając, że jedynym, rzeczywistym zwycięzca okaże się Moskwa, która zagwarantuje sobie od UE dodatkowe pieniądze  i to w perspektywie długookresowej.

Zdaniem eksperta rosyjska propaganda próbuje przekonać niemieckie społeczeństwo o tym, że Nord Stream 2 stanie się pewnego rodzaju ,,kordonem sanitarnym”, który będzie chronił Niemców od problemów jego wschodnich sąsiadów nawet jeżeli są oni członkami UE. Przy tym zauważa, że wspomniany gazociąg jest w stanie uczynić te problemy nieuniknionymi.

– Zubożała Ukraina stanie się jeszcze łatwiejszą niż obecnie zdobyczą dla rosyjskiej agresji. ,,Kremlowski uścisk” na Białorusi stanie się jeszcze dotkliwszy, jeżeli zamknięty zostanie gazociąg Jamał-Europa” – uważa ekspert Slovak Foreign Policy Association.

– Konsekwencje takiego stanu rzeczy dotkną nie tylko Niemców ale i pozostałych Europejczyków. Zobowiązanie się do kupowania jeszcze większego wolumenu rosyjskiego gazu niż jest to konieczne będzie oznaczało, że Unia pomoże sfinansować modernizację Rosji, co jest bezpośrednim zagrożeniem dla pokoju w Europie – dodał.

Według Global Militarization Index opracowanego przez Bonn International Center for Conversion Rosja jest jednym z najbardziej zmilitaryzowanych państw na świecie. W pierwszym kwartale 2016 roku ok. 37 procent jej budżetu było przeznaczone na siły bezpieczeństwa oraz armię. Zdecydowana większość tych środków jest opłacana dzięki sprzedaży węglowodorów do Europy.

– To oznacza, że właśnie my, Europejczycy, finansujemy wojny Rosji w Syrii i na Ukrainie, zbrojną okupację Krymu, Osetii Południowej, Abchazji oraz Naddniestrza, prowokacyjne przeloty rosyjskich samolotów wojskowych nad Morzem Bałtyckim oraz w innych regionach. Im więcej spalamy rosyjskiego gazu tym więcej pieniędzy otrzymuje Władimir Putin na modernizacje wojsk oraz wojnę hybrydową uzupełniając tradycyjną armię nieregularnymi oddziałami oraz cyber-bronią – uważa Mesik.

– Pytanie jakie Niemcy oraz jej liderzy powinni sobie zadać, to czy rzeczywiście chcą pokoju? Jeśli tak, należy wstrzymać finansowanie rosyjskiej armii. Czy Niemcy poważnie myślą o Unii Europejskiej, która przez siedemdziesiąt lat zapewniała pokój w regionie, który był najbardziej skonfliktowanym miejscem na świecie? Czy poważnie myślą o walce ze zmianami klimatu i ochronie przyszłości naszej planety? Jeżeli tak to muszą znacząco zmniejszyć a nie zwiększać wolumen spalanego gazu – stwierdza ekspert.

Zdaniem Mesika projekt Nord Stream 2 jest sprzeczny ze wszystkim co mówi niemiecki rząd o tym co najbardziej ceni: przetrwanie UE, pokój w Europie, oraz środowisko. – Niemieccy politycy powinni sobie przypomnieć słowa innego włodarza Kremla. Włodzimierz Lenin mawiał, że kapitaliści sprzedadzą Rosji sznur, na którym ich później powiesimy – podsumował Mesik.