– Jednym z potencjalnych dostawców technologii reaktorów jądrowych dla Polski jest koreańska firma KHNP. Jest ona jednym z największych na świecie operatorów reaktorów jądrowych i oferuje Polsce swój główny produkt – reaktor wodny ciśnieniowy APR1400. Jakie doświadczanie ma Korea Południowa w energetyce jądrowej i jakie sukcesy odniosła w tym obszarze? – zastanawia się ekspert ds. energetyki jądrowej dr inż. Mikołaj Oettingen w BiznesAlert.pl.
Energetyka jądrowa w Polsce
Wdrożenie energetyki jądrowej jest procesem skomplikowanym i długoterminowym stanowiącym wyzwanie dla całego kraju. Tym samym ostateczna decyzja o jej wdrożeniu powinna być poparta rzetelnymi argumentami przedstawiającymi bezpośrednie korzyści dla gospodarki i społeczeństwa. W warunkach polskich można zidentyfikować dwa kluczowe argumenty. Pierwszy z nich związany jest z obecną strukturą polskiej energetyki, która w większości bazuje na spalaniu węgla kamiennego i brunatnego. Wykorzystanie węgla jako paliwa powoduje wysokie emisje gazów cieplarnianych, co jest niezgodne z obecną polityką klimatyczną Unii Europejskiej. Wymogi unijne w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych i dekarbonizacji gospodarki nakłaniają do zmiany struktury miksu energetycznego na mniej emisyjny. Energetyka jądrowa stanowi zero-emisyjne, zrównoważone źródło energii elektrycznej, a tym samym spełnia wymogi Unii Europejskiej. Drugi argument związany jest z sytuacją geopolityczną w Europie. Bezpieczeństwo energetyczne Polski w obecnych realiach wymaga posiadania własnych stabilnych źródeł wytwórczych energii elektrycznej niezależnych od importu paliw kopalnych z kierunku wschodniego. Elektrownie jądrowe zapewniają takie źródło energii. Warto również wspomnieć o kosztach energii elektrycznej generowanej w elektrowniach jądrowych dla odbiorcy końcowego, które są konkurencyjne w porównaniu z innymi źródłami wytwarzania. Powyższe argumenty są rozumiane i akceptowane przez społeczeństwo, co odzwierciedlają sondaże poparcia dla wdrożenia energetyki jądrowej, które wynosi około 80%. Jest ono jednym z najwyższych w Europie i świadczy o zaufaniu obywateli do energetyki jądrowej, jako bezpiecznego źródła wytwarzania energii elektrycznej. Należy również zaznaczyć, że decyzja o budowie elektrowni jądrowych w Polsce prowadzi do rozwoju całkiem nowego sektora gospodarki. Opracowanie nowych produktów i usług dla sektora jądrowego pozwoli polskim firmom na wejście do globalnego łańcucha dostaw do innych krajów posiadających i wdrażających energetykę jądrową. Powyższe argumenty wskazują jednoznacznie na potrzebę wdrożenia energetyki jądrowej w Polsce co bezpośrednio przełoży się na bezpieczeństwo energetyczne kraju jak i rozwój gospodarczy.
Dostawca technologii
W ostatnim czasie prace nad wdrożeniem energetyki jądrowej w Polsce znacznie przyspieszyły, czego dowodzi aktywność oferentów technologii reaktorów jądrowych, w tym koreańskiego KHNP (Korea Hydro & Nuclear Power Co., Ltd.). KHNP to największe koreańskie przedsiębiorstwo energetyczne, które wytwarza około 30% całkowitej energii elektrycznej wykorzystywanej w Korei Południowej. Firma jest operatorem 25 reaktorów jądrowych o łącznej mocy zainstalowanej około 25 GWel. KHNP posiada bogate doświadczanie w projektowaniu, budowie i eksploatacji reaktorów wodnych ciśnieniowych. Posiada ona również niezbędną infrastrukturę oraz kompetentny personel zapewniający bezpieczną i efektywną realizację obiektów jądrowych jak i późniejszą pomoc w ich eksploatacji. Personel firmy jest kształcony w dedykowanych centrach szkoleniowych dysponujących unikatowym wyposażeniem np. zaawansowanymi symulatorami nastawni reaktorów jądrowych. Wieloletnia bezawaryjna eksploatacja parku elektrowni jądrowych w Korei Południowej jak i pomyślna realizacja kontraktów eksportowych pokazuje wysokie kompetencje KHNP jako światowego lidera technologii jądrowych.
Technologia dla Polski
W celu budowy w Polsce elektrowni jądrowej w technologii koreańskiej oferowanej przez KHNP została utworzona spółka celowa pomiędzy polskimi firmami PGE a ZE PAK. Preferowaną lokalizacją elektrowni wskazaną przez inwestora jest Konin-Pątnów w województwie Wielkopolskim, gdzie rozważana jest budowa dwóch zaawansowanych reaktorów APR1400 (APR – Advanced Power Reactor) typu wodno-ciśnieniowego generacji III+, o łącznej mocy 2.8 GWel i czasie eksploatacji 60 lat. Obecnie w komercyjnej eksploatacji znajduje się sześć reaktorów tego typu wybudowanych przez KHNP, trzy w Korei Południowej i trzy w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Kolejne sześć reaktorów jest w fazie budowy, pięć w Korei Południowej i jeden w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Pierwszy reaktor APR1400 został uruchomiany w 2016 roku w koreańskiej elektrowni Saeul. Pomyślna budowa, uruchomienie i eksploatacja elektrowni jądrowych bazujących na reaktorach APR1400 pokazuje dojrzałość koreańskiej technologii jądrowej. Technologia reaktora APR1400 została pozytywnie oceniona przez niezależne instytucje w Stanach Zjednoczonych jak i Europie, co jest unikatowe dla technologii pochodzącej z kraju trzeciego. W 2017 roku, Organizacja ds. Wymagań Europejskich Przedsiębiorstw Energetycznych (EUR – European Utility Requirements), skupiająca europejskie firmy jądrowe wydała pozytywną opinię na temat technologii reaktora APR1400. W roku 2019 amerykański urząd dozoru jądrowego (NRC – Nuclear Regulatory Commission) wydał certyfikat potwierdzający spełnienie przez koreański reaktor amerykańskich wymogów bezpieczeństwa, co pozwala na jego budowę w Stanach Zjednoczonych Ameryki. Posiadanie obu dokumentów, wydanych przez niezależne organizacje eksperckie świadczy o spełnieniu przez koreańską technologię wszystkich międzynarodowych wymagań i zaleceń bezpieczeństwa. Tym samym reaktor APR1400 może być traktowany jako wiodący światowy typ komercyjnego reaktora jądrowego.
Sukces eksportowy
Do 2009 roku, na świecie istniało tylko kilka państw posiadających własne technologie reaktorów jądrowych przewidziane na rynki eksportowe. Państwa te tradycyjnie dostarczały technologie jądrowe do krajów wdrażających energetykę jądrową. Korea Południowa dołączyła do eksporterów technologii jądrowej, kiedy Zjednoczone Emiraty Arabskie zdecydowały o budowie elektrowni jądrowej Barakah z czterema reaktorami APR1400 projektu koreańskiego. Budowa elektrowni zakończyła się w planowanym terminie i bez przekroczeń budżetowych. Sukces w Zjednoczonych Emiratach Arabskich udowodnił wysokie kompetencje strony koreańskiej w prowadzeniu eksportowych projektów jądrowych. Co ważne, elektrownia Barakah była budowana w pustynnych, skrajnie niesprzyjających warunkach klimatycznych, jednak została ukończona w założonym terminie. Świadczy to o wysokiej zdolności adaptacyjnej koreańskich dostawców technologii do lokalnych warunków klimatycznych, ale również kulturowych i politycznych. Strona koreańska nie tylko była dostawcą technologii jądrowej lecz również dostarczyła szeroki zakres usług i produktów które nie były dostępne w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, a były niezbędne do wdrożenia energetyki jądrowej. Warto tu przede wszystkim wspomnieć o rozwoju programów edukacyjnych i badawczych, jak i współpracy w obszarze prawnych regulacji jądrowych. Korea Południowa, jako kraj z dojrzałym sektorem jądrowym, może zapewnić wszystkie konieczne elementy, niezbędne do rozwoju sektora jądrowego w Polsce. Doświadczanie osiągnięte przez KHNP podczas budowy reaktorów jądrowych w Korei Południowej i Zjednoczonych Emiratach Arabskich pozwoliło wypracować skuteczne schematy zarządzania projektami, a tym samym zminimalizować ryzyka podczas kolejnych projektów eksportowych.
Wiarygodny partner technologiczny
Niewątpliwie Polska potrzebuje wiarygodnego partnera technologicznego do budowy elektrowni jądrowej. Takim partnerem z pewnością może być koreańskie KHNP. Firma udowodniła swoje wysokie kompetencje jako kompleksowy dostawca technologii reaktorów jądrowych na rynek rodzimy jak i eksportowy. KHNP dysponuje najnowszą technologią reaktorów APR1400, które spełnią wszystkie międzynarodowe normy bezpieczeństwa. Współpraca Polski i Korei Południowej przy projekcie jądrowym otwiera nowe możliwości dla obu krajów prowadzące do pogłębienia relacji gospodarczych i politycznych. Bez wątpienia można uznać, że wybór KHNP jako partnera technologicznego do budowy elektrowni jądrowej w Polsce jest inicjatywą obustronnie korzystną dla partnerów polskich i koreańskich.
