W piątek 3 stycznia 2020 roku Ukrtansgaz, operator państwowej sieci przesyłowej Ukrainy, zaprezentował raport z wykorzystania sieci transportowej spółki za 2019 rok. Zgodnie z danymi zaprezentowanymi w sprawozdaniu, tranzyt rosyjskiego gazu przez terytorium Ukrainy w kierunku państw Unii Europejskiej i Mołdawii wyniósł 89,6 mld m sześc. Był większy o 3 procent (2,7 mld m sześc.) niż w 2018 roku.
Wzloty i upadki
Zatłoczenie podziemnych magazynów gazu, będących własnością Ukrtransgazu, wyniosło 13,1 mld m sześc., co oznacza wzrost o 34 procent względem 2018 roku. Wykorzystanie gazu, pobieranego z magazynów w tym samym czasie, spadło o 25 procent – do 8 mld m sześc. rocznie.
1 stycznia 2020 w podziemnych magazynach znajdowało się łącznie 18,9 mld m sześc. gazu i jest to o 36 procent więcej niż w analogicznym okresie rok temu.
Zgodnie z danymi operatora, 1 stycznia 2020 roku był 1496 dniem, w którym Ukraina nie sprowadza gazu bezpośrednio z Rosji.
Ukraina w 2019 roku zaimportowała 14,2 mld m sześc. gazu, co oznacza wzrost o 35 procent w stosunku do 2018 roku. Krajowe wydobycie wyniosło 20,7 mld m sześc. gazu i było o jeden procent niższe niż rok wcześniej.
W 2019 roku zużycie gazu przez konsumentów prywatnych i przemysłowych wynosiło 26,4 mld m sześc. i jest to wolumen mniejszy o 7 procent w skali 2018 roku.
W 2019 roku zużycie gazu, zaliczane do kosztów produkcji i procesu, wyniosło wyniosło 3,4 mld m sześc. i było mniejsze o 8 procent. Koszty procesu nie są ujmowane w ogólnym zużyciu gazu i polegają na wykorzystaniu gazu w celach procesowych przez Ukrtransgaz, Ukrgazwydobuwania, Ukrnafte i Czornomornaftogaz.
Wzrost przesyłu rosyjskiego gazu przez Ukrainę jest związany z koniecznością ograniczenia przesyłu przez gazociąg Nord Stream. Nastąpiło to w wyniku decyzji Komisji Europejskiej z 2016 roku, zaskarżonej przez Polskę do Trybunału Sprawiedliwości, odnośnie udostępnienia stu procent przepustowości gazociągu OPAL na potrzeby transportu gazu z Nord Stream.
Gazprom został zmuszony ograniczyć przesył gazu, który z magistrali Nord Stream trafiał do gazociągu OPAL i NEL, omijając Ukrainę. Maksymalna dopuszczalna dla Gazpromu przepustowość gazociągu OPAL wynosi 50 procent. Do wejścia w życie decyzji TSUE w połowie września 2019 roku, Gazprom korzystał z niemal stu procent możliwości tranzytowych tego szlaku. Można domniemywać, że w wyniku opóźnienia budowy gazociągu Nord Stream 2 oraz dalszego zablokowania możliwości przesyłania większych wolumenów gazociągiem OPAL, ograniczenie przesyłu przez Ukrainę w 2020 roku będzie dla Rosji wyjątkowo trudne do wykonania.
Ukrtransgaz/Mariusz Marszałkowski
