(MAEA/Anna Kucharska)
Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (MAEA) ogłosiła w październiku tego roku raport dotyczący zmian klimatycznych i roli energii atomowej w zwalczaniu ich skutków (Climate Change and Nuclear Power 2015). Publikacja raportu zwyczajowo ukazała się krótko przed szczytem klimatycznym, który właśnie odbywa się w Paryżu.
MAEA czyni starania mające zapobiec gasnącemu zainteresowaniu energetyką jądrową, szczególnie po wrażeniu, jakie wywarła awaria w elektrowni w Fukuszimie. Agencja w wydanym raporcie podkreśla zatem znaczenie zmian klimatycznych, określając je największym środowiskowym wyzwaniem naszych czasów, kładąc przy tym nacisk na rolę energetyki jądrowej jako środka, który służy poprawie jakości środowiska i jednocześnie dostarcza pożądaną ilość energii.
Celem tegorocznej konferencji w Paryżu jest osiągnięcie nowego prawnie wiążącego porozumienia dotyczącego zwalczania globalnego ocieplenia. W swoim raporcie Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej wychodzi naprzeciw temu wyzwaniu i oferuje gruntowny przegląd potencjału energii jądrowej w zmniejszaniu emisji gazów cieplarnianych, odnosząc się przy tym do realiów ekonomicznych, energetycznych i środowiskowych.
„Energia jądrowa jest jednym z największych niskoemisyjnych źródeł energii, jakie obecnie jest nam dostępne i wiele krajów wierzy, że może ono pomóc im w sprostaniu dwóm nierozłącznym wyzwaniom: zapewnienia nieprzerwanych dostaw energii i ograniczenia szkodliwych emisji”, twierdzi dyrektor generalny MAEA, Yukiya Amano. Odnosząc się do szczytu klimatycznego w Paryżu podkreśla on, że „jest istotne aby wkład, jaki energia jądrowa może wnieść do walki ze zmianami klimatu został zauważony.”
Tegoroczna edycja regularnie publikowanego reportu została zasadniczo zrewidowana w porównaniu do wydania z 2014 roku. Zawarto w nim m.in. nowe informacje naukowe, analizy, raporty techniczne i inne publikacje, które zostały udostępnione w ostatnim czasie. Nowe sekcje zawarte w raporcie MAEA poruszają kwestie, które agencja określa jako palące i o wysokim prawdopodobieństwie wpływu na związek pomiędzy zmianami klimatu i energią jądrową w nachodzących dekadach.
Jednym z tych zagadnień jest porównanie emisji gazów cieplarnianych w określonym cyklu życiowym dla różnych technologii nuklearnych. Jak zaznacza agencja we wnioskach, udział energii jądrowej w produkcji gazów cieplarnianych jest porównywalny do innych niskoemisyjnych technologii energetycznych. Podkreśla również, że według badań niektóre typy reaktorów charakteryzują się wyjątkowo niską emisją szkodliwych gazów z powodu wyższej efektywności termicznej oraz tym samym odpowiednio niższym zapotrzebowaniem na paliwo.
Innym aspektem, wyróżnionym przez MAEA w raporcie, jest wyjaśnienie wpływu na koszty danego systemu energetycznego zgodnie z typem zastosowanej technologii. Chodzi w tym miejscu o takie koszty, jak te ponoszone przy okazji przyłączenia do sieci energetycznej, które dla nieregularnie dostarczanej energii odnawialnej są kilkukrotnie wyższe niż w przypadku sterowalnych zasobów, takich jak węgiel, gaz czy atom. Dochodzi tu także koszty bilansujące w postaci np. kar płaconych przez producentów energii odnawialnej, którzy zależnie od panujących warunków pogodowych wyprodukowali więcej lub mniej energii niż to uprzednio zadeklarowali. W efekcie MAEA przestrzega przed ostrym wzrostem kosztów towarzyszącym podnoszeniu udziału energii odnawialnej w sieci elektrycznej.
Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej porusza w raporcie również problem wychwytywania i składowania dwutlenku węgla (carbon capture and storage – CCS). Koszty CCS nie są pewne, a rozmieszczenie repozytoriów składowania CO2 stanowią spore wyzwanie. Także i w tym aspekcie energia jądrowa jest mocno konkurencyjna w stosunku do paliw kopalnych na polu emisji gazów cieplarnianych. Stąd też MAEA podkreśla rolę energii jądrowej, jaką może ona odgrywać w redukcji emisji szkodliwych gazów prowadzących do globalnego ocieplenia.
Jak podkreśla twórca raportu oraz szef sekcji planowania i studiów ekonomicznych MAEA, David Shropshire: „Emisja gazów cieplarnianych dla energii jądrowej jest bardzo niska – porównywalna do hydro-energii i mniejsza niż w przypadku każdego innego paliwa kopalnego, podczas gdy równocześnie ten rodzaj energii zapewnia stałe dostawy podstawowego obciążenia elektrycznego.”
