KOMENTARZ
Piotr Stępiński
Redaktor BiznesAlert.pl
W minioną sobotę Rosjanie po raz kolejny na Placu Czerwonym celebrowali rocznice wielkiego zwycięstwa nad nazizmem w Europie. Kultywowanie etosu Wielkiej Wojny Ojczyźnianej miało stać się miejscem do rozmów w zaciszu kremlowskich gabinetów.
Rosyjskie media największą nadzieję wiązały z wizytą chińskiego przywódcy Xi Jinpinga podczas której miała zostać podpisana strategiczna umowa na dostawy rosyjskiego gazu. Niestety oczekiwania zderzyły się z brutalną rzeczywistością. W tej kluczowej kwestii podpisano jedynie memorandum dotyczące porozumienia w sprawie dostaw gazu za pomocą Gazociągu Ałtaj. Umowa, która miała stać się wielkim sukcesem propagandowym okazała się niewypałem, o czym więcej w analizie BiznesAlert.pl.
W tym kontekście ważna jest wypowiedź prezesa Gazpromu Aleksieja Millera, który stwierdził, że ,,ostateczny efekt negocjacji zostanie ogłoszony po ustaleniu ostatniej i najważniejszej kwestii, czyli ceny gazu”. Jednakże jak informują rosyjskie media nie udało się osiągnąć porozumienia w tej kwestii.
Jak poinformował BiznesAlert.pl w zeszłym tygodniu Gazprom Export oraz PetroChina (CNPC) podpisały porozumienie na temat warunków dostaw gazu ziemnego poprzez tzw. zachodnia trasę. Projekt zakłada plan dostarczenia do Chin do 30 mld m3 gazu rocznie ze złóż w Zachodniej Syberii.
Niemniej jednak gazociągową porażkę Kreml chciał zrekompensować podpisaniem ponad 40 dokumentów związanych z zacieśnieniem rosyjsko-chińskiej współpracy. Zdaniem chińskiego prezydenta jego państwo jest ,,głównym partnerem strategicznym Rosji”. Tego typu deklaracja spotkała się z pozytywną odpowiedzią ze strony Władimira Putina, który wyraził swoje zadowolenie w związku ze zbliżeniem w relacjach Moskwy z Pekinem.
Szef Rosyjskiego Funduszu Inwestycji Bezpośrednich Kirył Dmitriew wyraził nadzieję, że w przeciągu trzech lat do rosyjskiej gospodarki trafi 20 miliardów dolarów.
Jednym z efektów wizyty chińskiego przywódcy było podpisanie umowy o uruchomieniu linii kredytowej w wysokości 3 mld juanów.
Dokument został podpisany przez pierwszego wiceprzewodniczącego banku VTB Wasilija Titowa oraz przewodniczącego rady dyrektorów China Eximbanku Hu Xiaoliana. Ponadto rosyjski bank podpisał także z China Development Bank umowę o otwarcie linii kredytowej na finansowanie wymiany handlowej między Chinami a Rosją. Dodatkowo VTB podpisał umowę o współpracy z chińskim Sinosure (spółka zajmująca się zabezpieczeniem kredytów eksportowych – przyp. red.), która zapewni ubezpieczenie 2 mld USD.
Zawarto także umowę o współpracy pomiędzy firmą Jug Energo oraz China Eximbank. – Umowa z Sinosure pozwoli znacznie zmniejszyć ryzyko we wspólnych projektach oraz umowach handlowych między Rosją a Chinami, a ponadto pozwoli przyciągnąć długoterminowe finansowanie poprzez ubezpieczenie Sinosure opiewające na 2 mld dolarów.
To narzędzie według rosyjskiego banku w założeniu ma sprzyjać poszukiwaniu finansowania dla projektów w infrastrukturę, górnictwo, rolnictwo, sektor naftowo-gazowy oraz chemicznych a także innych obszarów we wzajemnej współpracy między Rosją i Chinami.
W kontekście współpracy energetycznej warto wspomnieć o tym, że 9 maja największy chiński deweloper elektrowni wodnych China Three Gorges Corp podpisał ze spółką RusHydro umowę w sprawie budowy elektrowni wodnej w Rosji. 320 MW elektrownia ma zostać zlokalizowana w rejonie rzeki Bureja we wschodniej części Rosji i będzie miała na celu kontrolowanie powodzi w regionie. Zdaniem agencji Xinhua, powołującej się na oświadczenie spółki China Three Gorges Corp, energia wytwarzana we wspomnianej elektrowni będzie z powrotem dostarczana do Chin. Jednakże nie podano żadnych szczegółów dotyczących wartości inwestycji.
Ponadto według medialnych doniesień podczas wizyty w Rosji chińskiego prezydenta miała zostać podpisana umowa w ramach której wraz z China International Trust Investment Cooperation zostanie utworzony odpowiedni bank inwestycyjny, który ma doprowadzić do przeprowadzenia pierwszej oferty publicznej rosyjskich firm Szanghaju lub Hongkongu.
Za symboliczny wymiar rozmów Moskwie należy uznać porozumienie o połączeniu projektu Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej z transazjatyckim projektem ,,Ekonomicznego pasa Jedwabnego Szlaku”, który może doprowadzić do utworzenia wspólnej przestrzeni gospodarczej na całym kontynencie.
W kontekście chińskich inwestycji w rosyjską infrastrukturę na uwagę zasługuje fakt sygnowania memorandum w sprawie możliwych form finansowania budowy kolei dużych prędkości pomiędzy Moskwą a Kazaniem.
Warta uwagi jest także współpraca wojskowa Kremla z Pekinem. Przed wizytą w Rosji wiceminister spraw zagranicznych Chin Cheng Guoping powiedział, że w trakcie spotkania Xi Jinpinga możliwe jest potwierdzenia ostatecznych dokumentów w sprawie realizacji rosyjsko-chińskiego projektu budowy ciężkiego helikoptera. Ponadto jak informują media w Moskwie wielkość transakcji między Rosją a Chinami na leasing 100 samolotów SSJ-100 w Azji ma przekroczyć 3 mld dolarów a siedziba firmy leasingowej ma się znajdować na terenie rosyjsko-chińskiego parku przemysłowego w mieście Xixian w prowincji Shanxi.
Zdaniem przewodniczącego komitetu ds. spraw zagranicznych Dumy Państwowej Aleksieja Puszkowa sojusz między Rosją i Chinami został zbudowany w odpowiedzi na ekspansję Stanów Zjednoczonych oraz Sojuszu Północnoatlantyckiego – Od 20 lat USA oraz NATO budowali świat pod siebie. W odpowiedzi na ekspansję zachodniego sojuszu budowany jest alternatywny sojusz w postaci Rosji i Chin – napisał Puszkow na swoim profilu na Twitterze.
Co istotne jak donosi agencja RIA Novosti po rozmowie ministra obrony Siergieja Szogu z zastępcą przewodniczącego Centralnego Sojuszu Wojskowego Chin Fanem Chanlunem wiceminister obrony Anatolij Antonow powiedział, że współpraca wojskowa Rosji i Chin ma na celu zwiększenie wspólnego potencjału dla przeciwstawienia się nowym wyzwaniom i zagrożeniom.
– W maju oraz sierpniu tego roku planujemy przeprowadzić dwukrotnie, rosyjsko-chińskie ćwiczenia marynarek wojennych na wodach Morza Śródziemnego oraz Morza Japońskiego – powiedział Antonow.
Podczas ćwiczeń na Morzu Japońskim mają zostać wypracowane wspólne uczestnictwo w operacjach pokojowych, a także antyterrorystycznych oraz tych wymierzonych przeciwko piractwu – dodał wiceminister obrony narodowej.
Zdaniem Antonowa „chińscy koledzy podkreślili zbieżność wspólnego stanowiska w kwestii wyzwań i zagrożeń. Zauważyli konieczność przebudowy obecnego porządku świata, odejścia od podwójnych standardów i wzmocnienia równych i wzajemnie korzystnych stosunków na świecie”.
Ponadto według rosyjskiego polityka specjalnie dla chińskiej delegacji została zorganizowana wizyta w Krajowym Centrum Zarządzania Obronnością Kraju podczas, której wschodnim partnerom szczegółowo omówiono kwestie dotyczące jego przeznaczenia oraz zadań przed nim stojących.
Podsumowując, wizyta Xi Jinpinga zamiast spodziewanej gazowej umowy przyniosła tylko i wyłącznie medialny efekt w postaci tego, że Rosja może pozyskać dodatkowe środki na realizację swoich projektów inwestycyjnych pomimo zachodnich sankcji. Czas pokaże czy podpisane umowy znajdą swoje odzwierciedlenie w realnych działaniach. Jednak widać już teraz rolę petenta, jaka w relacjach z Chinami przypadła obecnie Rosji.
