Prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan wyraził w niedzielę wieczorem zadowolenie z powodu pozytywnej decyzji amerykańskiego Kongresu o sprzedaży Ankarze myśliwców F-16. Warunkiem transakcji było ratyfikowanie przez Turcję umowy o przystąpieniu Szwecji do NATO.
26 stycznia tego roku po ponad dwuletnich rozważaniach administracja Bidena zatwierdziła sprzedaż Turcji 40 nowych myśliwców F-16 oraz modernizację wspomnianych 79 maszyn starszego typu. Stało się to zaledwie kilka godzin po ogłoszeniu przez parlament turecki ratyfikacji ws. przystąpienia Szwecji do Sojuszu Północnoatlantyckiego.
Informację o zgodzie Kongresu USA na sprzedaż Turcji 40 nowych i zmodernizowanie 79 starszego typu samolotów F-16 przekazał ambasador USA w Ankarze Jeffrey Flake.
– Jesteśmy usatysfakcjonowani, że nasz wniosek dotyczący zakupu samolotów F-16 zakończył się pozytywną decyzją USA. Turecki sektor obrony powietrznej będzie się rozwijał intensywniej – powiedział prezydent Erdogan powiedział telewizji TRT Haber.
Według amerykańskiej ustawowej procedury Kongres Stanów Zjednoczonych po wydaniu przez Biały Dom zgody na sprzedaż szczególnie ważnych rodzajów uzbrojenia może nie zgodzić się na daną transakcję. Na wniesienie decydującego sprzeciwu ma 15 dni, termin dla tej transakcji upływał 10 lutego. Ponieważ sprzeciwu Kongresu nie było, transakcja jest ważna i będzie zrealizowana.
Wartość transakcji wynosi 23 mld dolarów. Sprzedaż obejmuje nie tylko nowe myśliwce, ale także odpowiednią dla maszyn amunicję oraz sprzęt i urządzenia konieczne dla wspomnianej modernizacji myśliwców starszego typu. Modernizacja będzie wykonywana w zakładach lotniczych w Turcji. Przebieg tej operacji ma przebiegać zgodnie z amerykańską ustawą o kontroli eksportu broni (AECA).
Ambasador USA w Turcji Jeff Flake wyraził w niedzielę zadowolenie z zakończenia procedury związanej z transakcją. Podkreślił, że „turecka flota F-16 ma kluczowe znaczenie dla siły NATO, zapewniając interoperacyjność pomiędzy sojusznikami.”
Jedyny sprzeciw wobec sprzedaży zgłosił republikański senator Randal Howard Paul z Kentucky. Sprzeciw Paula został skierowany do Komisji Spraw Zagranicznych Senatu, jednak Komisja nie podjęła żadnych działań w związku z jego sprzeciwem.
Należy wspomnieć, że po fiasku starań Ankary o zakup 100 wielozadaniowych myśliwców 5 generacji F-35 Turcja w październiku 2021 roku złożyła zamówienie na zakup najnowszego typu 40 myśliwców F-16 i 80 zestawów modernizacyjnych do swoich istniejących samolotów bojowych. Rozmowy techniczne między stronami zakończono dawno temu, ale do akceptacji sprzedaży doszło dopiero niedawno ze względu na sprzeciw licznych amerykańskich kongresmenów z obu partii.
Pomimo wyrażenia zadowolenia przez prezydenta Erdogana z decyzji strony amerykańskiej, eksperci uznają, że satysfakcja Ankary jest niepełna. Wcześniej bowiem zapadła decyzja o sprzedaży Grecji 40 myśliwców F-35 (za 8,6 miliarda dolarów), co z razem z flotą już modernizowanych greckich F-15 daje Atenom „przewagę co najmniej technologiczną nad siłami lotniczymi Ankary.”
Defense Mirror / Anadolu Agency/ Teresa Wójcik