Synchronizacja Ukrainy z Unią Europejską stabilizuje jej system elektroenergetyczny doświadczony inwazją Rosji na Ukrainie. Sytuacja ulega stałym zmianom, to przez skoki podaży ze źródeł odnawialnych, to przez problemy z infrastrukturą atakowaną przez Rosjan, ale wymiana transgraniczna daje korzyści po obu stronach granicy unijnej.
Przykładowo, 27 grudnia 2023 roku ukraiński operator sieci przesyłowej Ukrenergo podał, że nie brakuje energii na Ukrainie a nawet pojawiła się nadwyżka ze względu na słoneczną pogodę maksymalizującą podaż z paneli fotowoltaicznych. Podaż była tak duża, że operator musiał ograniczyć pobór mocy w ramach mechanizmu znanego także z Polski, gdzie Polskie Sieci Elektroenergetyczne muszą ograniczać OZE ze względu na niewystarczający rozwój sieci dystrybucyjnej oraz innych sposobów na obsłużenie takich skoków.
Nadwyżka z 28 grudnia skłoniła Ukrenergo do zwrócenia się do Polskich Sieci Elektroenergetycznych poprzez interwencyjny pobór 600 MW mocy w ciągu jednej z godzin tamtej doby. Oznacza to, że Polska mogła wykorzystać dodatkową moc dostępną na Ukrainie i zwiększyła podaż u siebie. Jednak już 28 grudnia Ukraina musiała sięgnąć po import energii z Mołdawii, Polski, Słowacji i Rumunii w wysokości 14678 MWh i maksymalną mocą godzinową w wysokości 1155 MW, a następnego dnia o całkowitym wolumenie 18155 MWh i maksymalną mocą godzinową 1174 MW.
Maksymalna moc dostawy z Unii Europejskiej na Ukrainę i do Mołdawii to od grudnia tego roku 1700 MW. Ukraina dokonała synchronizacji sieci elektroenergetycznej z europejską w trybie przyspieszonym w marcu 2022 roku po inwazji Rosji na Ukrainie. Jednak już jesienią 2022 roku rozpoczęły się systematyczne ataki Rosjan na infrastrukturę przesyłową skutkujące koniecznością ograniczenia zużycia energii i miejscowymi, okresowymi niedoborami.
Ukrenergo / Wojciech Jakóbik
