Oto jak rząd ma zamrozić ceny energii obniżając je ciut powyżej kosztów wytworzenia

17 października 2022, 15:30 Alert

Szkic ustawy mrożącej ceny energii jest już dostępny. Ministerstwo klimatu i środowiska zakłada, że nowe przepisy zapewnią ceny nie wyższe niż w tym roku m.in. dla gospodarstw domowych. – Ma to na celu zapewnienie wsparcia dla odbiorców energii elektrycznej, w tym gospodarstw domowych, w pokryciu części kosztów wynikających ze wzrostu cen na rynku energii – podało ministerstwo. Nowy sposób wyliczania ceny ma ograniczyć przychody spółek niewiele ponad koszty wytwarzania.

Fot. Piotr Stępiński, BiznesAlert.pl
Fot. Piotr Stępiński, BiznesAlert.pl

Mrożenie cen energii

Ustawa zakłada, że limit włącza gospodarstwa domowe, które zużywają prąd do 2 tysięcy KWh. Większy limit dotyczy osób z niepełnosprawnościami i sięga do 2,6 tysięcy KWh. Przygotowane limity opierają się na średnim zużyciu z 2020 roku. Dane Głównego Urzędu Statystycznego z 2021 roku pokazują, że średnie zużycie przez mieszkańców miast sięgało poziomu obecnych limitów, natomiast zużycie mieszkańców wsi wynosiło o więcej, co analogicznie zwiększa ustalony przez ministerstwo limit do 3 MWh. Do tego pułapu zaliczają się też rodzin z Kartą Dużej Rodziny. Dla klientów indywidualnych stawka to 693 zł za MWh.

– Zagwarantowanie naszym obywatelom spokoju i pewności, że nie dotkną ich drastyczne podwyżki cen energii elektrycznej od początku było naszym priorytetem. Dlatego w przyszłym roku ceny prądu będą zamrożone na poziomie z tego roku do określonych limitów rocznych zużycia – powiedziała minister Anna Moskwa zapowiadając zmianę przepisów 7 października, kiedy projekt został przyjęty przez Sejm.

Projekt uwzględnia również dodatek elektryczny, który mówi o uldze w wysokości 1000 zł dla gospodarstw domowych zużywających do 5 MWh energii elektrycznej rocznie. Analogicznie, dla gospodarstw generujących powyżej 5 tysięcy KWh, dodatek wzrasta do 1500 zł.

Ustawa reguluje również sytuację małych i średnich przedsiębiorstw. Samorządy, podmioty wrażliwe, małe i średnie firmy mają płacić do 785 zł za MWh. Dodatkowo, limit dotyczy 80 procent zużycia od 2020 roku.

– Obserwowany od kilku miesięcy wzrost cen energii elektrycznej, a w szczególności giełdowy wzrost cen energii elektrycznej w Polsce spowodowany jest nałożeniem się szeregu niesprzyjających okoliczności, ale przede wszystkim inwazją zbrojną Rosji na Ukrainę, która zachwiała bezpieczeństwem nie tylko samej Ukrainy, ale i całej Europy. Kryzys energetyczny pogłębiła dodatkowo inflacja, która dotyka wszystkie państwa i wpływa na ceny surowców energetycznych na rynkach światowych. Ponadto, wpływ na wzrost cen energii elektrycznej w szczególności mają działania spółki Gazprom oraz spekulacje na rynku unijnych uprawnień do emisji CO2. Konieczność zaprzestania importu węgla, ropy i produktów ropopochodnych z Rosji oraz zapowiadany przez Komisję Europejską zamiar całkowitego uniezależnienia się od importu gazu z tego kraju wpłynie na wzrost hurtowych cen energii elektrycznej w najbliższym czasie – czytamy w uzasadnieniu ustawy.

Nowy sposób wyliczania cen energii

Nowy mechanizm zakłada inne wyliczanie taryf za energię z uwzględnieniem jedynie niezbędnych kosztów. – Koszty te są definiowane jako koszty niezbędne do wykonania zobowiązań powstałych w związku z prowadzoną przez przedsiębiorstwo energetyczne działalnością w zakresie wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania i dystrybucji, obrotu paliwami lub energią oraz przyjmowane do kalkulacji cen i stawek opłat ustalanych w taryfie w sposób ekonomicznie uzasadniony, z zachowaniem należytej staranności zmierzającej do ochrony interesów odbiorców (art. 3 pkt 21 ustawy – Prawo energetyczne) oraz potrzebą uzasadnionego zwrotu z kapitału zaangażowanego w tę działalność (art. 45 ust 1 pkt 1 ustawy – Prawo energetyczne) – czytamy w uzasadnieniu. – Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, analizując przedłożone taryfy dla przedsiębiorstw obrotu, decydując o ich zatwierdzeniu, sprawdza, aby ich poziom był uzasadniony i równoważył interesy odbiorców i sprzedawców energii, przy uwzględnieniu aktualnych warunków funkcjonowania rynku i sytuacji ekonomicznej sprzedawców.

Nowy wzór wyliczania ceny na Towarowej Giełdzie Energii to:

CR= 80% * TGeBase + 20% * TGePeak + PMOZE_A + PMOZE¬_BIO + PMEF + M

gdzie:

CR –   oznacza cenę referencyjną miesięczną [zł/MWh],

C TGeBase –  średnia ważona wolumenem obrotu dobowych indeksów TGeBase dla danego miesiąca dostawy energii elektrycznej publikowanych przez Towarową Giełdę Energii S.A. [zł/MWh],

C TGePeak – średnia ważona wolumenem obrotu dobowych indeksów TGePeak dla danego miesiąca dostawy energii elektrycznej publikowanych przez Towarową Giełdę Energii S.A [zł/MWh],

PMOZE_A –  jednostkowy rynkowy koszt umorzenia świadectw pochodzenia potwierdzających wytworzenie energii elektrycznej w odnawialnych źródłach energii wyznaczany jako iloczyn średnich ważonych wolumenem cen PMOZE_A [zł/MWh] z transakcji sesyjnych i pozasesyjnych zawartych w danym miesiącu publikowanych przez Towarową Giełdę Energii S.A. i minimalnej wielkości udziału ilościowego sumy energii elektrycznej wynikającej z umorzonych świadectw pochodzenia potwierdzających wytworzenie energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w 2023 r. określonego w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 60 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2022 r. poz. 1378 i 1383) zwanej dalej „ustawą o odnawialnych źródłach energii”,

PMOZE_BIO – jednostkowy rynkowy koszt umorzenia świadectw pochodzenia potwierdzających wytworzenie energii elektrycznej w biogazowniach rolniczych wyznaczony jako iloczyn stawki opłaty zastępczej [zł/MWh] i minimalnej wielkości udziału ilościowego sumy energii elektrycznej wynikającej z umorzonych świadectw pochodzenia potwierdzających wytworzenie energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w 2023 r. określonego w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 60 ustawy o odnawialnych źródłach energii,

PMEF – jednostkowy rynkowy koszt umorzenia świadectw efektywności energetycznej wynikających z efektywności energetycznej wyznaczony jako iloczyn stawki opłaty zastępczej [zł/toe], o której mowa w art. 11 w ustawie z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej (Dz. U. z 2021 r. poz. 2166), przekształconej do jednostki [zł/MWh] i określonego procentowo wymaganego minimalnego obowiązku dla danego roku dostawy określonego w tej ustawie,

M – marża pokrywająca koszty zaangażowanego kapitału, równa 3% sumy pozostałych składników.

Cena maksymalna ma obowiązywać do końca 2023 roku. Spółki obrotu zaniżające cenę otrzymają rekompensaty. – Środki na wypłatę rekompensat dla przedsiębiorstw obrotu pochodzić będą z Funduszu Wypłaty Różnicy Ceny, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 28 grudnia 2018 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2538, z późn. zm.) zasilanego z kolei środkami z wpłat wytwórców energii elektrycznej oraz przedsiębiorstw obrotu w ramach tzw. kwot wpłaty, o których mowa w projektowanej regulacji – czytamy w uzasadnieniu.

Projekt rządowy trafi do Sejmu. Następne posiedzenie jest planowane w ostatnim tygodniu października 2022 roku.

Ministerstwo klimatu i środowiska/Maria Andrzejewska/Wojciech Jakóbik

Grzywacz: Droga do neutralności klimatycznej Indii w obliczu kryzysu energetycznego (ANALIZA)