KOMENTARZ:
Teresa Wójcik
Redaktor BiznesAlert.pl
W piątek (24 lipca) Sejm zaakceptował poprawki Senatu do spec ustawy o strategicznych energetycznych sieciach przesyłowych.
W ten sposób zakończyła się ekspresowa procedura parlamentarna prac nad tą ustawą, której projekt, początkowo bardzo krytycznie oceniony, wszedł do pierwszego czytania 7 lipca, a uchwalony został po dwóch tygodniach, 22 lipca. Dzień później ustawę rozpatrywał Senat, który wniósł pięć poprawek. Senatorowie doprecyzowali niektóre przepisy, w tym mechanizm wprowadzający obowiązkowe wypłacanie zaliczki właścicielowi wywłaszczonej nieruchomości oraz zakaz rozpoczęcia prac przy budowie strategicznej linii przesyłowej do dnia, kiedy decyzja o budowie staje się ostateczna.
Uchwalony akt ma tytuł „Ustawa o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych” . Jest instrumentem wprowadzenia w Polsce w życie rozporządzenia Komisji Europejskiej REMIT w części dotyczącej sieci energetycznych o strategicznym znaczeniu, w tym połączeń transgranicznych. REMIT powinien być wdrożony w 2013 r. jednak Ministerstwo Gospodarki nie przygotowało przez dwa lata projektu, który ostatecznie przedstawiła grupa posłów, co umozliwiło t.zw. szybką ścieżkę prac w Sejmie. W uzasadnieniu projektu podkreślono, że Unia Europejska wdraża „szczególne ramy prawne dla strategicznych inwestycji energetycznych określanych jako projekty wspólnego zainteresowania (tzw. PCI)”.
Ustawa nowelizuje Prawo energetyczne, dzięki niej będzie można szybciej budować sieci energetyczne o strategicznym znaczeniu. Przewiduje m.in. możliwość wywłaszczenia nieruchomości pod planowane sieci za odszkodowaniem w wysokości wynegocjowanej między inwestorem i właścicielem nieruchomości. Podstawą negocjacji będzie wycena określona przez rzeczoznawcę. Jeśli negocjacje nie zakończą się porozumieniem – wycenę określi wojewoda. Jeśli właściciel nie zgodzi się na tę wycenę, może dochodzić swych praw przed sądem, jednak nie wstrzyma to wywłaszczenia i budowa linii przesyłowej będzie prowadzona.
Wywłaszczenia nieruchomości dotyczą tylko kilku miejsc na trasie linii wysokiego napięcia 400 kV. Tych mianowicie, gdzie będą znajdować się stacje elektroenergetyczne.
Na liście strategicznych sieci przesyłowych PCI znajduje się w Polsce 23 linie wysokiego napięcia 400 kV. Wśród nich są m.in. połączenia energetyczne transgraniczne z sieciami niemieckimi i czeskimi, połączenia Polska – Litwa, połączenia z nowymi blokami elektrowni Kozienice i Opole. Niektóre inwestycje PCI będą współfinansowane ze środków UE.