Samorządy apelują do Komisji Europejskiej o włączenie samorządów do programu Czyste Powietrze

O liście do KE poinformował w czwartek na konferencji prasowej w Gdańsku prezes UMP, prezydent Białegostoku, Tadeusz Truskolaski. Adresatem pisma jest dyrektor generalny ds. polityki regionalnej i miejskiej Komisji Europejskiej Marc Lamaitre. Do wiadomości przekazano je ministrowi inwestycji i rozwoju Jerzemu Kwiecińskiemu oraz ministrowi energii Krzysztofowi Tchórzewskiemu.

„Doszły nas informacje medialne – ale na tyle niepokojące, że trzeba na nie zareagować – że właśnie dzisiaj w czwartek miał się odbyć Komitet Sterujący Programu +Czyste Powietrze+ i że został ten Komitet zerwany przez stronę unijną. To znaczy, że Komisja Europejska ocenia, że realizacja tego programu w Polsce przebiega w sposób niewłaściwy. Jesteśmy zaniepokojeni tym, że możemy stracić 35 miliardów euro – ta kwota miała być na 10 lat i miała sfinansować wymianę ponad 3,5 miliona pieców tzw. kopciuchów” – powiedział Truskolaski.

Minister środowiska Henryk Kowalczyk zapewnił we wtorek, że żadne środki europejskie na program antysmogowy „Czyste powietrze” nie zostały i nie zostaną utracone. Dodał, że do tej pory chętni złożyli 63 tys. wniosków o dofinansowanie m.in. termomodernizacji. Minister podkreślił, że nieprawdziwe są informacje medialne jakoby Polska utraciła pieniądze unijne na realizację Programu „Czyste powietrze”.

Prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz podkreśliła, że czyste powietrze to „przyszłość naszych miast, miasteczek i wsi”.”Z głębokim zaniepokojeniem obserwujemy to, że przez nieudolność urzędników na poziomie centralnym, ministerialnym możemy stracić ok. 35 miliardów euro na bardzo ważny program (…) Piszemy listy, bo wierzymy, ze ktoś wysłucha tych, którzy kompetentnie wydają do tej pory środki unijne na poprawę jakości życia naszych mieszkańców” – dodała.

W liście skierowanym do KE Unia Metropolii Polskich podkreśliła, że „wyraża zaniepokojenie zbyt wolnym tempem realizacji Programu +Czyste Powietrze+”. „Program ten, biorąc pod uwagę pogarszającą się stale jakość powietrza w polskich miastach, jest obecnie jednym z priorytetów w naszym kraju. Wszelkie opóźnienia w jego wdrażaniu przynosić będą ogromne szkody społeczne” – oceniono.

UMP przypomniało, że według Europejskiej Agencji Środowiska w Polsce co roku umiera z powodu smogu nawet 48 tysięcy osób, a także raporty Światowej Organizacja Zdrowia z grudnia 2018 r. pokazują, że Polska jest jednym z „niechlubnych liderów pod względem zanieczyszczenia powietrza”. „Wymiany pieców wymaga obecnie co najmniej 3,5 miliona gospodarstw. Do tej pory rząd wydał zaledwie 26 tysięcy pozytywnych decyzji o dofinansowaniu. Jeżeli sytuacja się nie zmieni, Polska straci miliardy euro przeznaczone na poprawę jakości powietrza” – napisano.

„Apelujemy do Komisji Europejskiej oraz polskiego rządu o przekazanie realizacji programu „Czyste Powietrze” w ręce polskich samorządów. Bez tych decyzji nie poprawimy jakości powietrza w Polsce” – czytamy w liście.

UMP podkreśliło, że samorząd „wielokrotnie dowodził swojej sprawności w realizacji istotnych i złożonych przedsięwzięć”.
„Dysponujemy doświadczonym zapleczem instytucjonalnym. Przez ostatnie lata wdrażaliśmy m.in. Zintegrowane Inwestycje Terytorialne, które okazały się niekwestionowanym sukcesem. Dzięki współpracy dużych i mniejszych gmin od lat zarządzamy funduszami europejskimi realizując takie zadania jak termomodernizacja, podłączanie sieci ciepłowniczych czy odnawialne źródła energii. Obecnie władze lokalne jako jedyne są zdolne do wdrożenia sprawnego systemu dystrybucji środków z Programu +Czyste Powietrze” w gminach i miastach” – uznało UMP.

Zdaniem UMP, „to samorządy są bliżej mieszkańców i ich potrzeb”.”To samorządy są w stanie zapewnić terminową i zgodną z oczekiwaniami Komisji Europejskiej realizację programu. Reasumując – to właśnie samorząd mogą uratować miliardy euro przeznaczone na poprawę jakości powietrza w Polsce” – czytamy w liście.