Unia Europejska zakończyła negocjacje wokół systemu handlu uprawnieniami do emisji. To pozwoli na realizację najważniejszych klimatycznych celów pakietu „Fit for 55”.
Wyznaczono cel dla sektorów objętych system ETS dla energetyki i przemysłu. Zgodnie z ustaleniami, redukcja będzie wynosić 62 procent względem redukcji 2005 roku. W poprzednich propozycja Komisji Europejskiej cel wynosił 61 procent, natomiast Parlament Europejski optował za 63 procentami. Porozumienie polityczne musi jeszcze zostać formalnie przegłosowane w najbliższych miesiącach przez Parlament Europejski i Radę, ale treść ustaleń nie będzie podlegać już zmianie.
– Najważniejsze ustalenia z perspektywy polskiego ciepłownictwa dotyczą zwiększenia przydziału bezpłatnych uprawnień do emisji o 30 procent w latach 2026-2030 w zamian za przyspieszoną realizację ścieżki dekarbonizacji do 2030 roku, którą powinien opracować operator instalacji wytwarzającej energię na rzecz ciepłownictwa sieciowego. Uzyskanie dodatkowych uprawnień ma zatem warunkowy charakter i będzie podlegać kontroli ze strony Komisji Europejskiej. KE szacuje, że w Polsce z tych zapisów mogłoby skorzystać 290 instalacji – komentuje dr Jędrzej Maśnicki, ekspert PTEZ z Polskiej Grupy Energetycznej. – Jest to „marchewka” dla tych, którzy podejmą się odejścia od spalania najbardziej emisyjnych paliw w ciepłownictwie i rozwiązanie, na jakie mógł zgodzić się Parlament w obecnej sytuacji politycznej. Możliwość wykorzystania Funduszu Modernizacyjnego na rzecz inwestycji wykorzystujące gaz ziemny zgodnie z taksonomią, w tym na wysokosprawną kogenerację zostanie istotnie ograniczona, ale ma być dopuszczona do 2027 roku – dodał.
Istotnym dla procesu dekarbonizacji ruchem UE jest wprowadzenie instalacji termicznego przetwarzania odpadów do systemu ETS. Instalacje o mocy przekraczającej 20 MWt od 2024 r.oku mają być objęte obowiązkiem raportowania i weryfikacji emisji, żeby następnie KE mogło ocenić włączenia wszystkich takich instalacji spalania odpadów do systemu ETS od 2028 roku.
Dla 20 procent najbardziej emisyjnych instalacji w ciepłownictwie zostanie przygotowany plan osiągnięcia neutralności klimatycznej. Następnym krokiem będzie konieczność przeprowadzenia audytu raz wdrożenia w życie jego wyników. Jeśli to się nie stanie, UE odbierze 20 procent darmowych emisji. Niezmienne pozostaje zobowiązanie państw członkowskich do przekazywania dochodów krajowych ze sprzedaży uprawnień w 100 procentach na działania klimatyczne takie jak m.in. inwestycje w OZE, efektywność, modernizacja i rozwój sieci, w tym ciepłowniczych, elektro-mobilność oraz sprawiedliwa transformacja.
Zmienione zasady funkcjonowania systemu EU ETS wejdą w życie pierwszego stycznia 2024 roku.
PTEZ/Maria Andrzejewska
KOBIZE: Ceny uprawnień do emisji CO2 będą rosnąć do poziomu 90 euro
