– Obecnie tylko 7 procent plastikowych opakowań jest poddawanych recyklingowi w celu przetworzenia na nowe opakowania. Oficjalny cel holenderskiego rządu, zakładający, że do 2050 roku żadne opakowanie nie będzie produkowane z nowych paliw kopalnych – powiedział Patryk Kulpok, autor podcastu Polderownia, w rozmowie z BiznesAlert.pl.
BiznesAlert.pl: Jakie są główne wnioski z raportu PBL dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym?
Patryk Kulpok: Raport PBL to w istocie kombinacja badań przeprowadzonych m.in. przez RIVM, Uniwersytet w Utrechcie, Rijkswaterstaat oraz TNO, na które PBL nałożyło swoją analizę. Przeanalizowano trzy grupy produktowe: budownictwo mieszkaniowe, opakowania oraz „technologie energetyczne” (panele słoneczne, turbiny wiatrowe i baterie). Choć na pierwszy rzut oka wydaje się, że te trzy grupy produktowe są przypadkowo wybrane, według PBL mają one wiele wspólnego. Wszystkie trzy powodują znaczne zużycie materiałów, emitują duże ilości gazów cieplarnianych i mają duży wpływ na bioróżnorodność. Ponadto popyt na te produkty będzie tylko wzrastał. Co więcej, w przypadku tych grup produktowych przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym jest dopiero na wczesnym etapie. Materiały, które pozostają – np. uszkodzone panele słoneczne, odpady budowlane czy wyrzucone opakowania – są rzadko wykorzystywane ponownie do produkcji tych samych produktów.
Jakie są największe wyzwania w recyklingu i redukcji zużycia surowców?
Głównym wyzwaniem jest brak odpowiedniej polityki i zmiany zachowań przemysłu oraz konsumentów. Obecnie jedynie 7 procent plastikowych opakowań jest recyklingowanych. Potrzebne są inwestycje w prewencję, zmniejszenie popytu na produkty oraz projektowanie ich z myślą o trwałości i łatwej naprawie.
Jakie konkretne działania powinien podjąć rząd, aby poprawić sytuację?
Rząd powinien nie tylko inwestować w recykling, ale równie ważna jest prewencja: zmniejszenie popytu na te produkty lub ograniczenie ich podaży, np. w przypadku opakowań. Ważne jest także mądre projektowanie, aby produkty były trwalsze lub łatwiejsze do naprawy. PBL podaje przykład samochodów elektrycznych, w których baterie są tak zintegrowane z konstrukcją pojazdu, że trudno je naprawić lub wymienić. Zdaniem PBL rząd powinien wydać firmom specyficzne wytyczne dotyczące produkcji cyrkularnych produktów. Obecnie produkty zazwyczaj nie są projektowane w sposób ułatwiający ich recykling. Przykładem mogą być opakowania na przeciery owocowe, w których folia jest wykonana z różnych materiałów, co utrudnia ich oddzielenie do prawidłowego recyklingu. Istnieje co prawda tzw. opłata za zarządzanie odpadami, która jest niższa dla producentów projektujących bardziej cyrkularne produkty, ale różnica między opłatą a jej brakiem jest zbyt mała, aby miało to istotny wpływ na decyzje producentów.
Rozmawiał Mateusz Gibała
Kulpok: Holandia inwestuje w armie i pomaga Ukrainie (ROZMOWA)
