Państwa członkowskie Unii Europejskiej zatwierdziły wniosek Komisji w sprawie inwestycji wartej 998 mln euro w kluczowe europejskie projekty dotyczące infrastruktury energetycznej w ramach instrumentu „Łącząc Europę”. Największa kwota finansowania przeznaczona jest na projekt synchronizacji systemów państw bałtyckich (720 mln euro), mający na celu lepszą integrację rynków energii elektrycznej w Estonii, na Łotwie, Litwie i w Polsce.
Wśród innych projektów znajdują się: inteligentna sieć elektroenergetyczna łącząca Węgry i Słowację (102 mln euro) oraz pierwsza w historii dotacja w ramach instrumentu „Łącząc Europę” na prace nad projektem transportu CO2 obejmującym porty belgijskie i niderlandzkie.
Komisarz do spraw energii Kadri Simson powiedziała, że te dziesięć projektów przyczyni się do stworzenia bardziej nowoczesnego, bezpiecznego i inteligentnego systemu infrastruktury energetycznej, który ma kluczowe znaczenie dla realizacji Europejskiego Zielonego Ładu i osiągnięcia unijnych celów klimatycznych do 2030 roku. – W szczególności wczorajsza decyzja jest decydującym krokiem w procesie synchronizacji systemów państw bałtyckich – projekt ten ma strategiczne znaczenie dla Europy. Inwestycje te pomogą podtrzymać ożywienie gospodarcze w UE i przyczynią się do stworzenia nowych miejsc pracy – wskazała.
– Przydział środków jest zgodny z celami Europejskiego Zielonego Ładu, a 84 procent środków zostanie przeznaczone na projekty z sektora energii elektrycznej lub inteligentnych sieci – czytamy w komunikacie. We wczorajszym głosowaniu przyznano wsparcie finansowe na dziesięć projektów: dwa dotyczą przesyłu energii elektrycznej, jeden – inteligentnych sieci elektroenergetycznych, sześć – transportu CO2 (w tym pięć – badań) oraz jeden – gazu. Wśród projektów, które uzyskały wczoraj zielone światło, znajdują się:
- Projekt synchronizacji systemów państw bałtyckich, etap II (720 mln euro): W ramach kontynuacji wcześniejszej inwestycji nowe środki zostaną przeznaczone na budowę Harmony Link – kabla elektroenergetycznego łączącego Polskę i Litwę przez Morze Bałtyckie. Kabel stanie się elementem składowym przyszłej podmorskiej sieci przesyłowej na obszarze Morza Bałtyckiego. Środki te pokryją również takie inwestycje jak kompensatory synchroniczne w Estonii, na Łotwie i Litwie.
- Danube InGrid (102 mln euro): Ten projekt inteligentnej sieci elektroenergetycznej na Węgrzech i Słowacji przyczyni się do lepszego zarządzania siecią oraz poprawy jakości i bezpieczeństwa dostaw energii u wszystkich uczestników rynku. Wspierane będzie również skuteczniejsze włączenie odnawialnych źródeł energii do sieci.
- Porthos – projekt dotyczący sieci transportowej CO2 (102 mln EUR): W ramach tego projektu między Holandią a Belgią powstanie ogólnodostępna sieć transportowa CO2, obejmująca główne porty Europy (Rotterdam, Antwerpia i North Sea Port) i łącząca je ze składowiskiem na Morzu Północnym.
- Połączenie międzysystemowe Bułgaria-Serbia (28 mln euro): Ten priorytetowy projekt uzgodniony w ramach Grupy Wysokiego Szczebla CESEC poprawi bezpieczeństwo dostaw energii i dywersyfikację importu gazu w Europie Południowo-Wschodniej.
- North Sea Wind Power Hub (14 mln euro): Badanie na potrzeby rozwoju ważnego projektu dotyczącego wykorzystania morskiej energii wiatrowej na Morzu Północnym.
Do otrzymania dotacji w ramach instrumentu „Łącząc Europę” kwalifikują się jedynie projekty będące przedmiotem wspólnego zainteresowania (PCI), znajdujące się na unijnej liście przyjętej przez Komisję. Najnowsza lista PCI została opublikowana w październiku 2019 roku, a kolejna (piąta) – ma wejść w życie na początku 2021 roku. Od 2014 roku w ramach instrumentu „Łącząc Europę” – Energia przyznano już prawie cztery mld euro dotacji, z czego 65 proc. przeznaczono na projekty w dziedzinie energii elektrycznej, w tym na inteligentne sieci.
Przyszłe finansowanie w ramach instrumentu „Łącząc Europę” – Energia zależy od ostatecznego porozumienia instytucji UE w sprawie wieloletnich ram finansowych na lata 2021-2027. Przyznawanie dotacji w przyszłości będzie zgodne z planowanym przeglądem rozporządzenia w sprawie transeuropejskich sieci energetycznych (TEN-E). Komisja ma przedstawić wniosek w sprawie TEN-E przed końcem 2020 roku, aby zapewnić stabilne ramy finansowania unijnego infrastruktury niezbędnej do realizacji Europejskiego Zielonego Ładu.
Komisja Europejska/Bartłomiej Sawicki
