KGHM oraz Tauron podpisały list intencyjny o współpracy przy małych reaktorach jądrowych SMR na szczycie klimatycznym TOGETAIR 2022.
Tauron i KGHM z amerykańskim atomem małej skali
KGHM ma umowę technologiczną z NuScale Power z USA. Tauron zamierza inwestować w jak najwięcej Odnawialnych Źródeł Energii, które mogłyby zyskać stabilność pracy dzięki zabezpieczeniu w postaci małych reaktorów jądrowych. SMR mają być istotnym elementem nowej strategii Taurona, ale zgodnej z dotychczasowym programem pt. Zielony zwrot Taurona. Z kolei KGHM wpisał SMR do swej polityki klimatycznej.
Tauron i KGHM mają razem prowadzić prace badawcze i analizy prawne. Technologia SMR nie została jeszcze certyfikowana w Polsce oraz wymaga rozwoju prawodawstwa na rzecz bezpieczeństwa pracy takich jednostek.
SMR zamiast węgla?
– Robimy coś, co wydaje się w miarę oczywiste. Reaktory jądrowe są jedyną, racjonalną odpowiedzią na potrzeby energetyczne oraz konkurencyjność przemysłu w Europie – powiedział prezes KGHM Marcin Chludziński. Prezes KGHM zdradził, że jego firma będzie wymieniać informacje o technologii z Tauronem i będzie tworzyć z nim „sprzyjające otoczenie prawne” dla SMR.
– Składamy wniosek do Polskiej Agencji Atomistyki o wstępną ocenę techniczną – mówił prezes KGHM Marcin Chludziński. – W tym roku przeprowadzimy studium lokalizacyjne – dodał. Mówił o kilku potencjalnych lokalizacjach, ale ich póki co nie zdradził. Ma za to powstać centrum szkoleniowe SMR.
– Należy zastąpić węgiel innym źródłem stabilnym – tłumaczył Chludziński. – Główne zastosowanie SMR w USA to zastępowanie mniejszych bloków węglowych jeden do jednego lub zestawami bloków małych reaktorów jądrowych. To główny powód finansowania takich badań i projektów w Stanach Zjednoczonych. To trend ogólnoświatowy – dodał.
– Myślimy o latach 2029-30, jeśli chodzi o działający reaktor – powiedział prezes KGHM. Mówił o współpracy technologicznej z Rumunią, która także rozwija SMR z Amerykanami.
Prezes Taurona Paweł Szczeszek mówił o tym, że SMR to element nowej strategii jego firmy. – Inwestujemy w OZE, ale tylko SMR są niezależne pogodowo. Można je wykorzystać w energetyce, ciepłownictwie, przemyśle i sektorze komunalnym – wymieniał.
– Mówimy bardziej o źródłach rozproszonych. Technologia SMR nie wymaga aż tak rozbudowanej infrastruktury, jak elektrownie o jednym czy dwóch gigawatach mocy. Najprościej byłoby zrobić to w miejscach gdzie są już zlokalizowane elektrownie, ale czekają nas ogromne inwestycje w sieci, które będą bazą zmiany systemu. Inwestycje które będziemy planować, będą uwzględniać potencjalne lokalizację SMR – ujawnił Paweł Szczeszek.
– Największym kłopotem transformacji energetycznej oraz neutralności klimatycznej w pewnej perspektywie jest bilansowanie energii. OZE w przeciwieństwie do tego, do czego jesteśmy przyzwyczajeni w energetyce, są pogodowo zależne. SMR są pogodowo niezależne – tłumaczył prezes Taurona. – Poza magazynami energii będących kluczem do bilansowania energii oraz nadwyżek SMR wpisuje się w nasze plany – dodał. Wyjaśniał, że SMR mogą regulować OZE zamiast magazynów, które jeszcze nie są dostępne na wystarczającą skalę. – W jednej megawatogodzinie energii ceny uprawnień do emisji CO2 stanowi więcej niż koszt jej wytworzenia. Musimy się uniezależnić od tych opłat – dodał.
– KGHM jest jednym z naszych największych klientów na energię elektryczną oraz ma plany inwestycyjne w dystrybucji. Mogliśmy powiązać te plany – ujawnił Patryk Demski, wiceprezes Taurona. Ujawnił, że centrum kompetencyjne, o którym wspominał KGHM, może posłużyć także do szkolenia pracowników Taurona.
– Centrum kompetencyjne zamierzamy posadowić na Dolnym Śląsku we współpracy z uczelniami technicznymi kształcącymi specjalistów z sektora atomistyki. Chcemy, aby było otwarte dla wielu ośrodków akademickich, aby studenci mogli z niego korzystać. To centrum symulacyjne porównywalne do symulatora lotów, takie control room ze wszystkim wskaźnikami i systemami alarmowymi. Komputer symuluje zdarzenia a operator musi działać zgodnie z procedurami – wyjaśnił prezes KGHM. Rumuńscy specjaliści szkolą operatorów około dekadę i kończą szkolenie egzaminem państwowym.
– Tauron buduje dwa centra kompetencyjne dedykowane transformacji energetycznej. Szczególne kompetencje SMR będą rozwijane na Dolnym Śląsku z KGHM, ale w naszych centrach chcemy przeszkolić do 2-3 tysięcy pracowników – powiedział Patryk Demski z Taurona.
Finansowanie SMR
Fundusz Transformacji Energetycznej ma finansować między innymi energetykę jądrową w Polsce. Dziennikarze pytali Tauron i KGHM o to źródło finansowania SMR. – Jesteśmy zainteresowani poszukiwaniem współfinansowania inwestycji w energetykę jądrową i rozpoznaniem tego, jak będzie wyglądać legislacja oraz warunki użycia Funduszu Transformacji. Śledzimy zmiany taksonomii oraz tego, jak Unia Europejska postrzega energetykę jądrową. Po szczycie klimatycznym w Glasgow nastąpiła zmiana. Po nim energetyka jądrowa pod pewnymi warunkami może ubiegać się o finansowanie – tłumaczył Andrzej Kensbok, wiceprezes KGHM. – Jesteśmy gotowi, aby częściowo finansować rozwój energetyki jądrowej w sposób komercyjny. Rozmawiamy z bankami polskimi i międzynarodowymi – dodał.
– Po ewentualnej sprzedaży wydobycia do skarbu państwa, Tauron zyska dość duży bufor finansowy – zapewnił Patryk Demski. – Myślę, że znajdą się instytucje finansowe, które poza działaniami pomocowymi, będą chciały zaangażować się w taki projekt – dodał.
– Pierwsze reaktory będą musiały przetrzeć ścieżkę. Czeka nas wyzwanie i oczekiwalibyśmy pewnych zmian legislacyjnych. Atom kojarzy się z większymi reaktorami, ale w naszym przekonaniu mały atom powinien mieć własną ścieżkę, oczywiście przy uwzględnieniu priorytetów bezpieczeństwa – mówił prezes Taurona Paweł Szczeszek.
– Moc reaktorów będzie zależeć od wielu czynników: od ilości zainstalowanych OZE, od naszych możliwości magazynowania nadwyżek. Uzupełnieniem będą reaktory SMR, więc nie jesteśmy w stanie teraz podać dokładnych mocy. Projektujemy ten system od nowa – mówił prezes Taurona.
Wojciech Jakóbik
Tauron zaktualizuje w tym roku strategię i może do niej wpisać mały atom SMR
