Komisja Europejska przyjęła rozporządzenie o neutralnym emisyjnie przemyśle, tzw. Net-Zero Industry Act (NZIA). Akt ma zwiększyć konkurencyjność i ujednolicić otoczenie biznesowe na potrzeby przemysłu w Unii Europejskiej.
– Komisja z zadowoleniem przyjmuje ostateczne przyjęcie dziś aktu w sprawie przemysłu neutralnego emisyjnie, który stawia Unię Europejską na dobrej drodze do wzmocnienia krajowych zdolności produkcyjnych w zakresie kluczowych czystych technologii. Dzięki stworzeniu jednolitego i przewidywalnego otoczenia biznesowego dla sektora produkcji czystych technologii akt w sprawie przemysłu neutralnego emisyjnie zwiększy konkurencyjność i odporność bazy przemysłowej UE oraz wesprze tworzenie wysokiej jakości miejsc pracy i wykwalifikowanej siły roboczej – czytamy w komunikacie Komisji Europejskiej.
– Dzięki aktowi w sprawie przemysłu neutralnego emisyjnie, UE dysponuje obecnie otoczeniem regulacyjnym, które umożliwia nam szybkie zwiększenie skali produkcji czystych technologii. Akt ten stwarza najlepsze warunki dla tych sektorów, które mają kluczowe znaczenie dla osiągnięcia neutralności emisyjnej do 2050 roku. Popyt rośnie w Europie i na świecie, a teraz jesteśmy przygotowani do zaspokojenia tego popytu za pomocą europejskiej podaży – powiedziała Ursula von der Leyen, przewodnicząca Komisji Europejskiej (KE).
KE podkreśla, że dzięki zwiększeniu krajowej produkcji technologii neutralnych emisyjnie w UE, Net-Zero Industry Act zmniejszy ryzyko zastąpienia zależności od paliw kopalnych zależnością technologiczną od podmiotów zewnętrznych. To z kolei, zdaniem Komisji, ma wpłynąć na unijny system energetyczny, który stanie się czystszy i bezpieczniejszy, a przystępne cenowo źródła czystej energii zastąpią import paliw kopalnych.
Rozporządzenie określa poziom odniesienia dla zdolności produkcji strategicznych technologii neutralnych emisyjnie tak, aby do 2030 roku zaspokoić co najmniej 40 procent rocznych potrzeb Unii Europejskiej w zakresie wdrażania. Wskaźnik ten zapewnia przewidywalność, pewność i długoterminowe sygnały dla producentów i inwestorów oraz umożliwia śledzenie postępów. Aby wesprzeć projekty związane z wychwytywaniem i składowaniem dwutlenku węgla oraz zwiększyć dostępność składowisk CO2 w Europie, wyznaczono również cel polegający na zapewnieniu do 2030 roku 50 mln ton rocznej mocy zatłaczania w unijnych składowiskach CO2 – czytamy.
W założeniu, nowe rozporządzenie ma poprawić warunki inwestowania w technologie neutralne emisyjnie poprzez uproszczenie i przyspieszenie procedur wydawania pozwoleń, zmniejszenie obciążeń administracyjnych i ułatwienie dostępu do rynków. Organy publiczne będą musiały uwzględnić kryteria zrównoważonego rozwoju, odporności, cyberbezpieczeństwa i inne kryteria jakościowe w postępowaniach o udzielenie zamówienia na czyste technologie i aukcjach na potrzeby wdrażania energii ze źródeł odnawialnych. Państwa członkowskie będą mogły wspierać zestaw technologii neutralnych emisyjnie, takich jak fotowoltaika, energia wiatrowa, pompy ciepła, technologie jądrowe, technologie wodorowe, baterie i technologie sieciowe, poprzez ustanowienie „projektów strategicznych”, które zyskałyby status priorytetowy na szczeblu krajowym, krótsze terminy wydawania pozwoleń i usprawnione procedury.
Rozporządzenie o neutralnym emisyjnie przemyśle zostało ogłoszone przez Ursulę von der Leyen w ramach Europejskiego Zielonego Ładu przedstawionego pierwszego lutego 2023 roku. Szóstego lutego 2024 roku Parlament Europejski i Rada Unii Europejskiej osiągnęły wstępne porozumienie, a 25 kwietnia 2024 roku ten pierwszy głosował nad przepisami. Głosowanie Rady to ostatni krok legislacyjny. Ustawa wejdzie w życie dzień po jej ogłoszeniu w dzienniku urzędowym, które ma nastąpić pod koniec czerwca.
Komisja Europejska / Jędrzej Stachura
Model finansowania atomu na Pomorzu dostanie zielone światło na przełomie roku
