Kuffel: Nowy rok w elektroenergetyce Europy bez rewolucji (ANALIZA)

ANALIZA

Magdalena Kuffel

Współpracownik BiznesAlert.pl

Nowy rok to nie tylko noworoczne postanowienia, karnawał oraz różnego rodzaju obietnice, ale przede wszystkim zmiany. Nie jest inaczej w sektorze energetycznym – 2017 rok przyniesie wiele zmian na arenie międzynarodowej. Niektóre z nich będzie można obserwować od razu, a inne z biegiem czasu.

Włochy

Włochy zaczynają 2017 rok od zmiany rachunku za prąd, będącej konsekwencją drugiego etapu włoskich deregulacji cenowych dla konsumentów końcowych. Nowy system kalkulacji cen znosi mechanizm na podstawie którego konsumenci  zużywający więcej prądu mieli aplikowany inny cennik niż ci, który zużywają go mniej (paradoksalnie, nie była stosowana reguła zmiejsząjąca ceny wraz ze większą konsumpcją; konsumencji zuużywający prądu mieli cennik na podstawie którego ich koszt 1 kWh był wyższy niż klienci zużywający mniej). Od stycznia 2017, tzw. “mechanizm progresywny” zostanie zniesiony, a zastąpi go “sztywna” opcja cenowa, jednakowa dla wszystkich klientów.

Ponadto, sposób naliczania kosztów sieci (czyli kosztów poniesionych od przesyłu, dystrybucji i pomiaru zużytej energii) również będzie zmieniony. Na chwilę obecną, koszty sieci zmieniają się w zależności od poziomu konsumpcji – od stycznia, ten element rachunku elektrycznego zostanie przeklasyfikowany na opłatę stałą i będzie zależał wyłącznie od mocy przyłącza.

Francja

Francja natomiast od pierwszego stycznia rozpoczyna, chyba najbardziej intensywną, wojnę przeciwko węglowi oraz energii jądrowej (lub intensywną promocję  źródeł odnawialnych – w zależności od punktu widzenia ). Prawo często porównywane jest do niemieckiego Energiewende, ze względu na ten sam “element centralny”, czyli powolne wyłączenie energii nuklearnej oraz węglowej z użytku. Artykuł 173 francuskiego prawa przejściowego ( będącym odniesieniem do przejścia z konwencjonalnych źródeł energii na odnawialne) nakłada na firmy, banki oraz inwestorów obowiązek corocznego raportowania wyszczególnionych czynników:

1. firmy mają obowiązek raportowania:
   • ryzyka finansowego związanego ze zmianą klimatu
   • środki, które firma przyjęła aby zredukować wyżej wymienione ryzyko
   • konsekwencje, jakie zmiana klimatu może przynieść dla działalności spółki (oprócz wyliczenia finansowego, również brane pod uwagę są czynniki społeczne i środowiskowe)
2. banki mają obowiązek raportowania:

• ryzyka nadmiernego lewarowania (również nie związanego z węglem), na podstawie których Rząd przedstawi Parlamentowi sprawozdanie w sprawie realizacji regularnych testów warunków skrajnych odzwierciedlających ryzyko związane ze zmianami klimatycznymi

1. inwestorzy instytucjonalni mają obowiązek raportowania:

• informacji,w jaki sposób kryteria ESG* jest brane pod uwagę podczas decyzji inwestycyjnych
• sprawozdania w jaki sposób polityka firmy pokrywa się z narodowym programem dot. energii odnawialnej oraz ochrony środowiska

Mimo, iż prawo weszło w życie z początkiem 2016 roku, w 2017 raporty zostaną opublikowane po raz pierwszy. Pierwsze sprawozdania (publicznie opublikowane na stronach internetwych firm, załączone do rocznego sprawozdania finansowego lub opublikowane jako oddzielny dokument) mają obowiązek raportowania okresu od 1 stycznia 2016 do 31 stycznia 2016 oraz bycia opublikowanym do 30 czerwca 2017 roku.

Niemcy

Niemcy, kontynuując swoją politykę promującą inwestycje w sektorze energetyki odnawialnej, w 2017 rezygnują z feed-in-tariffs na rzecz przetargów organizowanych przez Bundesnetzagentur, niemieckiego urzędu regulacji energetyki. Zmiana podyktowana została, przede wszystkim, planem większej regulacji ilości instalacji odnawialnych źródeł energii. Do roku 2025 roku, odnawialne źródła energii w Niemczech powinny stanowić od 40 do 45 procent całkowitego zużycia energii.

Roczne ilości wyprodukowanej energii (klasyfikacja według źródła), które będą przedmiotem przetargu zostały wypunktowane poniżej (należy jednak zauważyć, iż wartość rzeczywistego [ poprawionego] przetargu zostaną opublikowane bezpośrednio przed rozpoczęciem każdorazowej procedury):

Energia wiatrowa (lądowa):

• oferty dla obiektów większych niż 750 kW
• od 2017 do 2019: 2800 MW (brutto) rocznie
• od 2020: 2900 MW (brutto) rocznie

Energia wiatrowa (morska):

• od 2021 do 2025: całkowita wysokość ofert: 3,1 GW
• od 2026: średnia wielkość przetargu: 840 MW rocznie
• docelowa wartość w 2030 roku: 15 GW mocy zainstalowanej

Fotowoltaika:

• oferty dla obiektów większych niż 750 kW
• przetarg na 600 MW (brutto) rocznie

Biomasa:

• oferty dla obiektów większych niż niż 150 kW
• od 2017 do 2019: 150 MW (brutto) rocznie
• od 2020: 200 MW (brutto) rocznie

Mimo, iż plan wygląda na dobrze dopracowany i gwarantuje w miarę zrównoważony rozwój każdego źródła energii, niemiecki sektor energetyczny rozważa słuszność wprowadzonego pozycjonowania ofert w przetargach na energię wiatrową wyprodukowaną na lądzie (produkcja energii wiatrowej jest ograniczona regionalnie, tzw. bottlenecks). Jest to szczególnie ważne dla określenia pozycji własnej oferty w porównaniu do ofert konkurentów. Wszyscy uczestnicy przetargu muszą zatem określić, które koszty dodatkowe muszą zostać uwzględnione w cenie podanej do przetargu (np. konieczność opóźnienia prac, bezpośrednio związanych z  koniecznością rozbudowy lokalnej sieci).

Czy wprowadzone zmiany zrewolucjonizują rynki energetyczne? Nie sądzę. Z pewnością są następnym krokiem ku zliberalizowanemu systemu energetycznego, jednak – nie licząc Francji – to raczej zmiany estetyczne, a nie kroki milowe. Mogę się mylić, ale możemy to zweryfikować wyłącznie będąc już w 2017 roku.

* z angielskiego: Environmental, Social and Governance Criteria – zakres norm dotyczących działalności spółki, którą stosują inwestorzy (szczególnie ci, dla których CSR jest ważnym elementem inwestycji) w celu przeanalizowania projektów. Kryterium środowiskowe obejmują zakres inwestycji i jej wpływ na środowisko naturalne. Kryterium społeczne bada, w jaki sposób firma zarządza relacjami ze swoimi pracownikami, dostawcami, klientami oraz społecznością, w obszarze której działa. Kryterium dot. zarządzania analizuje sposób kierownictwa firmy, wynagrodzenia zarządu, audytu i kontroli wewnętrznej oraz praw akcjonariuszy.