Zarząd Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa (PGNiG) zawarł aneks do kontraktu kontrakt jamalskiego dotyczącego sprzedaży gazu do Polski. Aneks został podpisany piątego czerwca 2020 roku w formie elektronicznej, a następnie, do 15 czerwca 2020 roku zostały złożone podpisy i nastąpiła wymiana oryginałów dokumentów.
1,5 mld dolarów dla PGNiG
W treści aneksu strony potwierdziły zasady stosowania formuły cenowej zakupu gazu dostarczanego w ramach kontraktu jamalskiego, wskazanej w wyroku końcowym Trybunału Arbitrażowego w Sztokholmie, wydanym 30 marca 2020 roku. Ponadto w aneksie zostały określone warunki wzajemnego rozliczenia pomiędzy stronami skutków finansowych wynikających z zastosowania nowej formuły cenowej z mocą wsteczną od pierwszego listopada 2014 roku.
W konsekwencji PGNiG spodziewa się zwrotu nadpłaty przez Gazprom na rzecz spółki w kwocie około 1,5 mld dolarów netto. Płatność ma zostać uregulowana do pierwszego lipca 2020 roku.
– Aneks podpisany przez PGNiG SA i Gazprom potwierdza stosowanie nowej formuły cenowej określonej wyrokiem Trybunału Arbitrażowego. Strony uzgodniły także, że do 1 lipca br. Gazprom wpłaci na konto PGNiG około 1,5 mld dolarów (ok. 6,2 mld zł) z tytułu nadpłaty za dostawy gazu w latach 2014-2020 – czytamy w komunikacie.
– Treść aneksu przekłada na język naszej umowy z Gazpromem wyrok Trybunału Arbitrażowego w Sztokholmie z 30 marca tego roku. Ustalił on nową formułę cenową, po której rozliczamy się za gaz kupowany od rosyjskiego partnera. Cieszy, że porozumienie osiągnęliśmy sprawnie, że prowadzimy normalny biznesowy dialog – powiedział Jerzy Kwieciński, Prezes Zarządu PGNiG SA.
– Podpisując aneks zgodnie ustaliliśmy, że kwota nadpłaty, która wynosi około 1,5 miliarda dolarów (ok. 6,2 mld zł), zostanie przekazana na konto PGNiG do 1 lipca 2020 roku – oświadczył Jerzy Kwieciński.
Prezes PGNiG dodał, że wielkość sumy, jaką spółka nadpłaciła w okresie od listopada 2014 r. do końca lutego 2020 roku, pokazuje, jak bardzo niekorzystny dla PGNiG był kontrakt jamalski.
PGNiG wskazuje możliwość zmiany ceny kontraktowej za gaz dostarczany przez Gazprom w przyszłości, efektywnie od pierwszego listopada 2017 roku wskutek wniosku spółki o renegocjację ceny kontraktowej. Ponadto spółka wskazuje możliwość zmiany ceny kontraktowej wskutek wniosku o renegocjację złożonego przez Gazprom.
Informujemy o zawarciu aneksu do #KontraktJamalski pomiędzy #PGNiG a #Gazprom. Gazprom ma zwrócić nadpłatę na rzecz PGNiG w wysokości 1,5 mld USD tj. około 6,2 mld PLN.
Spodziewamy się uzyskania płatności ze strony Gazprom do dnia 1 lipca 2020 r. #bezpieczeństwoenergetyczne pic.twitter.com/HYBD9pe8CT— PGNiG (@GK_PGNiG) June 15, 2020
Wygrana PGNiG
Nowa formuła cenowa, określona w orzeczeniu Trybunału Arbitrażowego, jest w znacznym stopniu powiązana z notowaniami gazu na rynkach Europy Zachodniej. Dzięki temu, już od marca tego roku, PGNiG płaci niższą cenę za gaz płynący do Polski ze Wschodu. Jednak nowe zasady ustalania ceny, zgodnie z treścią wyroku, obowiązują od listopada 2014 roku, tj. od dnia, w którym PGNiG wystąpiło do Gazpromu z wnioskiem o zmianę formuły cenowej. Postanowienie sądu arbitrażowego pozwoliło PGNiG podjąć działania mające na celu odzyskanie nadpłaconych w latach 2014-2020 kwot za dostawy gazu po cenach ustalanych na podstawie poprzedniej formuły, zakwestionowanej przez sztokholmski sąd.
PGNiG poinformowało w marcu 2020 roku o wygranym sporze z Gazpromem. Na mocy wyroku końcowego Trybunał Arbitrażowy zmienił formułę cenową zakupu gazu dostarczanego przez Gazprom w ramach kontraktu jamalskiego m.in. poprzez jej istotne i bezpośrednie powiązanie z notowaniami rynkowymi gazu ziemnego na europejskim rynku energetycznym. Zastosowanie zmienionej formuły cenowej może oznaczać dla PGNiG poprawę warunków prowadzenia działalności handlowej, dzięki większej spójności pomiędzy indeksacją cen wpływających na koszt pozyskania gazu z importu, a rynkową polityką cenową sprzedaży gazu.
Kontrakt jamalski podpisany w 1996 roku przewiduje dostawy ok. 10,2 mld metrów sześciennych gazu rocznie. Zgodnie z klauzulą take or pay (ang. bierz lub płać) zawartą w kontrakcie, PGNiG musi płacić za co najmniej 8,7 mld metrów sześciennych gazu rocznie, nawet jeśli go nie potrzebuje. Każda ze stron może wystąpić o zmianę ceny gazu co trzy lata, jeżeli uzna, że aktualna nie odpowiada warunkom rynkowym.
PGNiG/Bartłomiej Sawicki
