Wiśniewski: Humor polskiego pesymizmu na Nowy Rok i życzenia według rad Stefana Kisielewskiego
KOMENTARZ
Grzegorz Wiśniewski
Prezes Instytutu Energetyki Odnawialnej
Na Sylwestra 2007 roku, czyli w czasie nadziei dla energetyki odnawialnej spowodowanej przyjęciem pierwszego pakietu klimatyczno-energetycznego Unii Europejskiej z ambitnymi celami „3×20%” na 2020 rok, szamotał mną niezrozumiały pesymizm z uwagi na zgoła odmienny od unijnego kierunek w jakim wtedy dopiero ruszała krajowa polityka i energetyka.
W ówczesnym dążeniu do centralizacji i tzw. konsolidacji pionowej, w państwowej gigantomanii w energetyce, w zbyt uproszczonym rozumieniu lub tendencyjnym wykorzystywaniu w bieżącej polityce pojęcia bezpieczeństwa energetycznego i czasami już wtedy jawnie antyeuropejskiej polityce, widziałem zagrożenie dla rozwoju energetyki odnawialnej. Dla osób nie poddających się łatwo nastrojom podaję jeszcze raz link do źródeł ówczesnego pesymizmu – artykułu w Czystej Energii (link do przedruku na portalu CIRE).
Nikt nie lubi marudzących, zwłaszcza w Nowy Rok, tym bardziej że dla entujzastów biznes był wtedy do zrobienia. Nawet narodowy bard w takich sytuacjach zalecał rodakom powściągliwość: „po co Babcię denerwować, niech się Babcia cieszy”. Ale nawet teraz, bezpośrednio po przyjęciu w październiku br. drugiego już unijnego pakietu energetyczno-klimatycznego z celami na 2030 rok (tu już tak prostego wyrażenia algebraicznego jak na 2020 rok nie da się zastosować; obecnie notacja matematyczna wyglądałaby np. tak: „2×27%+40%” ), także trudno być optymistą, zwłaszcza jeśli chodzi o Polskę i o odnawialne źródła energii.
Jak zatem złożyć życzenia Noworoczne będąc pesymistą? Tym razem, jak nawet pesymizm jest bardziej uzasadniony, to zapewne jeszcze bardziej denerwuje, bo ile można marudzić na – jakby nie było – specjalistycznym blogu? Pod koniec 2011 roku na blogu ”Odnawialnym”dałem odpór krytyce swojej postawy pesymistycznej zapowiadając, że jak Sejm uchwali ustawę o OZE, to blog „odnawialny” rozkwitnie radosną zielenią wydobywającą się z zabetonowanej, ale kruszejącej energetyki.
Od końca 2012 coraz trudniej było w tej materii o optymizm, przyjemniej jeśli chodziło o efekty działań rządu. Poprzedni rząd najpierw nieśmiało, a potem już całkiem jawnie, ba nawet z dumą, konsekwentnie odmawiał OZE prawa do rozwoju , a dobra ustawa o OZE byłaby przeszkodą w realizacji planu. Obecny rząd miał szansę na zmianę podejścia, ale ostatecznie przegrał z … kalendarzem. Negocjację pakietu klimatycznego wypadły w okresie natarczywych żądań utrzymania krajowego górnictwa, aby razem z energetyką mogło pozostać przez kolejne dekady na garnuszku podatnika, a górnictwo i energetyka to też elektorat wyborczy '2015. Nikogo już nie powinno dziwić, że tworzony w takich okolicznościach rządowy projekt ustawy o OZE to niechciana mysz rodzona przez górę z coraz większym niesmakiem.
Ale przez połowę kończącego się roku rządowy projekt był procedowany na forum całego Sejmu (pierwsze czytanie) oraz w specjalnie powołanej Podkomisji Nadzwyczajnej i Komisji Nadzwyczajnej. Posłowie, choć rzadko mają aż takie niezaorane (zachwaszczone) pole do popisu, przez pół roku nie poprawiali projektu w żadnej kluczowej sprawie. Np. w projektowanym systemie aukcyjnym dalej promowane są rozwiązania odpowiadające najbardziej interesom dużych koncernów energetycznych, dalej wspierana jest technologię współspalania i utrwalana jest dominująca pozycja monopoli na rynku OZE. Sejm dotychczas nie tylko, że nie poprawił regulacji, ale – wiedząc o silnym poparciu społecznym dla idei prosumeryzmu – nie zgłaszał nawet wątpliwości, pomimo nierealności założeń dotyczących np. wsparcia dla prosumentów i pomimo tego, że proponowane rozwiązania stanowią zagrożenie ekonomiczne dla mniejszych podmiotów. Brak wrażliwości Sejmu zwłaszcza w tej ostatniej sprawie dziwi. Zastanawia wręcz mechaniczny sposób odrzucania propozycji i poprawek strony społecznej, zarówno w czasie wysłuchania publicznego jak i w trakcie prac obu komisji.
Co jest przyczyną ? Niezrozumienie materii z powodu kulawej rządowo-kancelaryjno-adwokackiej polszczyzny i nielogicznych zawijasów w projekcie regulacji, mętnej oceny skutków regulacji, czy też zwykły strach przed gniewem sektora węglowego i siłą polityczną monopoli energetycznych mogących wpłynąć na skład list w nadchodzących wyborach do Parlamentu? Nie lekceważę siły oddziaływania na posłów żadnego z powyższych argumentów. Czy można zatem mieć jeszcze nadzieję, że sytuacja zmieni się w połowie stycznia, kiedy cały skład Sejmu będzie głosował nad projektem i poprawkami, w tym prosumenckimi ? Trudno, myśląc konwencjonalnie, także i w tym przypadku być tu optymistą, ale ….
Pesymizm bynajmniej nie oznacza zdania się na łaskę losu i nie oznacza kapitulacji. Stefan Kisielewski (Kisiel) jeden ze swoich najsmutniejszych felietonów „pod choinkę” ( i na Nowy Rok) publikowanych w Tygodniku Powszechnym zaczął od jakże „bardzo polskiego”, podszytego wisielczym humorem cytatu z Gałczyńskiego:
Upiorny nonsens polskich dni
Kończy się nam o zmroku …
i bardzo szybko doszedł do takiej konkluzji:
Tylko pesymista może mieć humor i tylko pesymista może mieć odwagę. Nie jest odważny ten co mówi „jakoś to będzie”, odważny jest ten co mówi” „Będzie źle, ale jeśli nie ma innej drogi – naprzód!
Kisiel prześmiewczo twierdził, że co do zasady ogarnięty był trochę ślepym 🙂 optymizmem, bo mieszkał przez 17 lat w Krakowie, a tam wiadomo:
z jednej strony Wawel blisko, a z drugiej nic się nie wie i nic nie widzi 🙂
My mamy demokrację, wolne media i wolność wyborów naszych postaw i poglądów. Kisiel musiał działać po partyzancku, tak jak w jego ulubionej anegdotce socjalistycznej:
Dlaczego u Was w stołówce nie ma wyboru?
Jak to nie ma – jest: możecie jeść albo nie!
Mamy także możliwości wyborów politycznych. Warto na tę okoliczność przypomnieć skład Komisji Nadzwyczajnej do spraw energetyki i surowców energetycznych (27 posłów) i Podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia rządowego projektu ustawy o OZE (11 posłów) . Wśród tylu doświadczonych posłów (tu optymistycznie zakładać należy, że wszyscy – niezależnie od partii- chcą dobrze) jest też z pewnością część takich, którzy znają najsłabsze strony rządowego projektu ustawy o OZE i sami z tym źle się z tym czują, także wobec wyborców, ale z jakiś powodów w zdecydowanej większości uznali, że lepiej się nie wyłamywać, a nawet nie pytać (najwyższy poziom asekuracji, a nawet z rezygnacji z walki np. o klasę średnią, małą przedsiębiorczość czy towarowe gospodarstwa rolne).
Skoro mamy świadomość że „łatwiej już było” i że nie ma innej drogi zostania optymistą, zadziałajmy konstruktywnie, z determinacją w iście Kisielowym stylu – „naprzód” . Dajmy informację i szansę tym, co mogą decydować. Prześlijmy w tych dniach posłom – naszym reprezentantom z naszych okręgów wyborczych – bezpośrednio i indywidualnie życzenia prosząc aby zechcieli spełnić także te nasze, Noworoczne. Potem jako wyborcy zdecydujmy co dalej robić.
W nie najłatwiejszych czasach wszystkim czytelnikom Bloga „Odnawianego” życzę na co dzień dobrego humoru, niezależności, dystansu i cierpliwości, ale też mądrych wyborów, odwagi i konsekwencji w działaniu w duchu Kisiela.
PS. Stefan Kisielewski też doszedł do wniosku, że nawet w czasach socjalizmu w Sejmie można coś zmienić. Trafił do Sejmu dość przypadkowo, po wyborach styczniu 1957 roku. Na spotkaniach przedwyborczych mówił, że będzie walczył o gwarancje swobód demokratycznych dla wszystkich ludzi oraz wolność słowa i myśli dla twórców. Ale też o przywrócenie właściwego miejsca prywatnemu rzemiosłu i umożliwienie rozwoju drobnego przemysłu i handlu. Działając z ramienia koła poselskiego Znak w Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, zaczął nękać ministra finansów pytaniami o najrozmaitsze księżycowe rozwiązania gospodarcze… Nie wszystkie poglądy polityczne Kisiela podzielam, ale szkoda – choćby z uwagi na owe otrzeźwiające i pozbawiające złudzeń pytania do rządu – że Kisiel nie mógł zostać członkiem Komisji Nadzwyczajnej do spraw energetyki i surowców energetycznych …
Źródło: CIRE.PL
