– Ostatnio przyjęliśmy zapis mówiący o suwerenności energetycznej. Chodzi o pozbycie się paliw kopalnych z gospodarki, w pierwszej kolejności tych pochodzących z Rosji. Zapisy europejskiej polityki klimatycznej będą realizowane, ale musimy wziąć pod uwagę dyskusje na ten temat – powiedział Ireneusz Zyska, pełnomocnik rządu ds. odnawialnych źródeł energii podczas tegorocznej konferencji EuroPOWER.
– Jeszcze kilka tygodni temu rozmawialiśmy o wyzwaniach związanych z polityką klimatyczną, o wyzwaniach związanych z polskim miksem energetycznym, o projekcie Fit for 55. 24 lutego zmienił praktycznie wszystko w naszym rozumowaniu. Konieczność odejścia od rosyjskich węglowodorów powoduje, że powinniśmy dokonać dywersyfikacji dostaw i uniezależnić się od paliw kopalnych z tego kierunku – podkreślił Ireneusz Zyska podczas konferencji EuroPOWER.
Pełnomocnik wypowiedział się na temat strategicznego dokumentu PEP 2040, który Polska przyjęła w ubiegłym roku. – Ten dokument podsumował działania z lat wcześniejszych, jednak nie był ambitny. Cele OZE założone do 2030 roku przyjęliśmy znacznie wcześniej, m.in. w kontekście fotowoltaiki. W dokumencie tym zapisano cel rozwoju fotowoltaiki, miał on wynosić 5 do 7 GW. Ten poziom przekroczyliśmy w grudniu 2021 roku. Cel ponad 30 procent zużycia energii ze źródeł odnawialnych w 2030 roku to i tak wysoki poziom. Ostatnio przyjęliśmy zapis uzupełniający mówiący o suwerenności energetycznej. Chodzi o pozbycie się paliw kopalnych z gospodarki, w pierwszej kolejności tych pochodzących z Rosji. Zapisy europejskiej polityki klimatycznej będą realizowane, ale musimy wziąć pod uwagę dyskusje na ten temat – zaznaczył.
– Nasz miks energetyczny będzie ewoluował. Musimy odejść od paliw kopalnych na rzecz źródeł nisko i zeroemisyjnych. Chcemy to zrobić odpowiedzialnie dla gospodarki, która musi mieć stabilny dostęp do energii. Przez jeszcze wiele lat będzie to węgiel kamienny i brunatny. Zgodnie z wyliczeniami Polskich Sieci Elektroenergetycznych można osiągnąć 50 procent wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych do 2030 roku. Ważnym komponentem energetyki polskiej będzie energetyka jądrowa. W 2033 roku zostanie oddany do użytku pierwszy blok jądrowy. Łącznie od 6-9 GW – zapowiedział.
– W ostatnich latach powołaliśmy cztery partnerstwa mające na celu zwiększenie udziału OZE w miksie, ale także zwiększenie udziału polskich firm w tym zakresie. Mamy porozumienie dotyczące rozwoju gospodarki wodorowej, partnerstwo na rzecz rozwoju morskich farm wiatrowych, sektora biogazu i biometanu, fotowoltaiki, a kolejnym powinno być porozumienie w branży magazynowania energii. Musimy również inwestować w sieć przesyłową, zarówno na poziomie najwyższych napięć, jak i sieci dystrybucyjnej – powiedział Ireneusz Zyska.
Zdaniem Zyski, wyzwania Fit for 55 są wymagające z perspektywy Polski. – Wszystko można osiągnąć. Pytanie, jakim kosztem? Nie możemy doprowadzić do sytuacji, w której transformacja będzie kosztem społecznym. Ochrona społeczeństw jest obowiązkiem każdej ekipy rządowej. My staramy się rozmawiać, przedstawiać nasze argumenty i przekonywać, aby uelastycznić założenia Fit for 55. My absolutnie jesteśmy przeciwko wprowadzeniu systemu ETS w budownictwie i transporcie – powiedział.
– W obecnym systemie ETS widzimy zbyt duży udział podmiotów finansowych, które widzą możliwość dużego zarobku. To powoduje wzrost spekulacji i wyższych cen tych pozwoleń. Chcemy wyłączenia z systemu ETS firm, które nie mają obowiązku zakupu pozwoleń. Nie pójdziemy drogą Brytyjczyków, tworząc własny system ETS. Możemy korzystać z pewnych mechanizmów, które zostaną pozytywnie zaopiniowane przez KE. Chcemy pozwolić na finansowanie z systemu ETS rozwoju sektora biometanu i biogazu. Nie chcemy zdradzać szczegółów, ale przygotowujemy pewne kroki, aby móc pozwolić na dofinansowanie tej branży z tych środków. Chcemy wspierać źródła odnawialne, które są stabilne w wytwarzaniu energii. Chodzi o stabilizację i bilansowanie rynku energii – podkreślił.
Opracowali Mariusz Marszałkowski i Jędrzej Stachura
Buzek: System handlu emisjami CO2 powinien działać w sposób opłacalny
