Norweska policja oraz służby wywiadowcze PST zostały poinformowane o problemach z kablem podmorskim u wybrzeży Hovden w Bø. Zgłoszenie dotyczy połączenia kablowego, z którego korzysta Instytut Badań Morskich. W 2021 roku doszło do podobnego przerwania przekazywanych danych. Wówczas podejrzewano sabotaż.
Obserwatorium Morskie Lofoty-Vesterålen (LoVe) to kluczowa infrastruktura badawcza monitorująca obszar morski, po raz kolejny stanęło w obliczu poważnych problemów technicznych. 9 maja zasilanie systemu niespodziewanie zanikło, co potwierdził badacz Geir Pedersen z Instytutu Badań Morskich. Problem pojawił się trzy lata po ostatnim przerwaniu kabla, co stawia przed badaczami trudne wyzwania.
Obserwatorium LoVe zostało stworzone w 2013 roku we współpracy Instytutu Badań Morskich i firmy Equinor, to zaawansowany system monitorowania dna morskiego. W 2022 roku, po poprzedniej awarii, instytut otrzymał z budżetu państwa 58,3 miliona koron na naprawę kabla. Poprzedni incydent z 2021 roku, który skutkował brakiem 4,3 kilometra kabla ważącego 9,5 tony, ujawnił, jak skomplikowane i kosztowne mogą być naprawy tej infrastruktury.
— Monitorujemy ruch statków przepływających nad kablem (…). Jak powiedziałem, nie mamy teraz żadnych informacji, które pozwoliłyby nam stwierdzić, co się stało, więc musimy wykonać pomiary i badania. Możliwe, że zanim wyciągniemy jakiekolwiek wnioski, udamy się na miejsce i dokonamy oględzin. – powiedział Geir Pedersen, badacz w Instytucie Badań Morskich dla norweskiej stacji NRK.
Obserwatorium LoVe dostarcza naukowcom cennych danych i obrazów z głębin oceanu, a także monitoruje aktywność łodzi podwodnych w tym obszarze. Zebrane informacje są kluczowe dla badań naukowych i bezpieczeństwa morskiego. Każde zakłócenie w funkcjonowaniu tego systemu stanowi poważne utrudnienie dla pracy badaczy oraz wyzwanie logistyczne i finansowe.
Norwegian Defence Research Establishment (FFI) zapewnia, że wrażliwe dane nie są udostępniane za pomocą tego kabla. Mikrofony i kamery podłączone do kabla przesyłają informacje na ląd. Instytut Badań Morskich bada i dokumentuje głębiny morskie. Kabel może również wykrywać norweskie łodzie podwodne i okręty wojenne lub inne obiekty na norweskich wodach. W 2021 roku ten sam kabel został przecięty, a 4,2 km kabla zniknęło bez śladu.
VOL / NRK / Aleksandra Fedorska / Mateusz Gibała