– W połowie stycznia, Unia Europejska przyjęła uchwałę[1] mającą na celu zaiinicjonwanie prac badawczych na temat przyspieszenia wdrażania energii geotermalnej w europejskim miksie energetycznym. Jest to nowa inicjatywa, która do tej pory nie była brana pod uwagę na tak szeroką skalę i która, biorąc pod uwagę potencjał Europy w tym zakresie (więcej na ten temat poniżej) może być strzałem w dziesiątkę – pisze Magdalena Kuffel, współpracownik BiznesAlert.pl.
- Energia geotermalna traktowana jest jako jedna z opcji źródeł odnawialnych, która do tej pory nie była szeroko badana.
- […] prawodawcy zdają sobie sprawę, że przepisy unijne, które mają bezpośredni wpływ na przepisy każdego z krajów członkowskich, są bardzo skomplikowane i, przez ogromną biurokrację, ograniczają wydawanie zezwoleń na korzystanie z tego typu energii.
- Energia geotermalna to – kolokwialnie mówiąc – ciepło wytwarzane w skorupie ziemskiej. Energia ta jest głównie wykorzystywana do produkcji energii elektrycznej, w ciepłownictwie oraz do „napędzania” wielu procesów przemysłowych, szczególnie tych wykorzystujących ciepło.
- W połączeniu z budowanymi elektrowniami jądrowymi, energia geotermalna może pozwolić Polsce na całkowite zrezygnowanie z paliw kopalnych w bardzo krótkim czasie.
Sanjeev Kumar reprezentujący European Geothermal Energy Council zauważa, że to źródło energii latami było pomijane na arenie politycznej, co drastycznie zmieniło się na przestrzeni ostatnich dwóch-trzech lat. Ma na to wpływ wiele czynników, jednak najważniejszym z nich są zdecydowane próby osiągnięcia net-zerowego śladu węglowego przez państwa UE. Innym ważnym motywem jest konflikt na linii Rosja-Ukraina, który uświadomił Europie, że zmiany prowadzące do niezależności energetycznej muszą być wprowadzone jeszcze szybciej niż zakładano. Energia geotermalna traktowana jest jako jedna z opcji źródeł odnawialnych, która do tej pory nie była szeroko badana.
Wspominiany więc „strzał w dziesiątkę” będzie wymagał wysiłku, biorąc pod uwagę raczej raczkujący sektor, co uchwała bierze pod uwagę. Przede wszystkim, prawodawcy zdają sobie sprawę, że przepisy unijne, które mają bezpośredni wpływ na przepisy każdego z krajów członkowskich, są bardzo skomplikowane i, przez ogromną biurokrację, ograniczają wydawanie zezwoleń na korzystanie z tego typu energii. Aby rozwiązać ten problem, Unia Europejska namawia do opracowania adekwatnej strategii rozwoju, zaczynając od mapowania zasobów geotermalnych na terenie całej unii oraz adekwatnych metod jej eksploatacji.
Zanim jednak przejdziemy do omówienia wspomnianego dokumentu, warto abyśmy powiedzieli czym dokładnie jest energia geotermalna i jak wygląda na tą chwilę jej eksploatacja.
Czym jest energia geotermalna?
Energia geotermalna to – kolokwialnie mówiąc – ciepło wytwarzane w skorupie ziemskiej. Energia ta jest głównie wykorzystywana do produkcji energii elektrycznej, w ciepłownictwie oraz do „napędzania” wielu procesów przemysłowych, szczególnie tych wykorzystujących ciepło.
Istnieje kilka technologii wykorzystania energii geotermalnej, które na ten moment są popularne w Europie; głównym sposobem pozyskiwania energii geotermalnej jest tworzenie odwiertów do zbiorników gorących wód geotermalnych. W odpowiedniej odległości od otworu czerpalnego wykonuje się drugi otwór, przez który wtłacza się z powrotem do złoża wodę geotermalną, po wcześniejszym odebraniu z niej ciepła.
Według Międzynarodowej Agencji Energii Odnawialnej (IRENA), energia geotermalna zapewnia wytwarzania energii elektrycznej w ponad 30 krajach na całym świecie, osiągając łączną zainstalowaną moc wynoszącą około 16 gigawatów (GW) w 2021 roku. W Europie działa 142 elektrowni/instalacji wykorzystujących ten rodzaj energii, z największą zainstalowaną mocą ogólną w trzech krajach: Turcji (7.8 TWh w 2022), Włoszech (5.9 TWh) oraz na Islandii (5.6 TWh) (źródło: EGEC).
Polska ma bardzo dobre warunki do rozwoju energii geotermalnej, gdyż 80 procent powierzchni kraju jest pokryte przez 3 prowincje geotermalne: centralnoeuropejską, przedkarpacką i karpacką. Temperatura wody dla tych obszarów wynosi od 30-130 °C (a lokalnie nawet 200 °C) (…). Możliwości wykorzystania wód geotermalnych dotyczą 40 procent obszaru kraju (źródło: SGPEO).
Energia geotermalna, co jest rzadko dyskutowane a jest ogromną zaletą w przeciwieństwie do energii słonecznej i wiatrowej, oferuje bardzo stabilną produkcję (która można porównać do typu „baseload” w elektrowniach tradycjonalnych). Instalacje bazujące na energii termalnej osiągają średnią wydajność na poziomie 80 procent a nawet 100 procent (dla porównania, średnia wydajność elektrowni o cyklu CCGT to około 45 procent). Oznacza to, że aby osiągnąć tą samą produkcje, potrzebne jest dużo mniej elektrowni w porównianiu do elektrowni tradycyjnych lub OZE.
Ustawa: początek nowej drogi dla rozwoju energii geotermalnej
Wracając do wcześniej wymienionej ustawy, podczas sesji plenarnej parlamentu mającej miejsce 18 stycznia, raport przygotowany przez polskiego posła Zdzisława Krasnodębskiego dla grupy ECR został przegłosowany przeważającą większością głosów i tym samym stał się podstawą do ustawy dotyczącej rozwoju energii geotermalnej w Europie. Raport ten wzywa do zawarcia sojuszu przemysłowego w sprawie energii geotermalnej i wprowadzenia zharmonizowanego systemu ubezpieczeń, w celu ograniczenia ryzyka finansowego dla tego sektora. Ponadto, raport zachęca państwa członkowskie UE do opracowania krajowych strategii dotyczących energii geotermalnej, na wzór Francji, Polski i Irlandii, które opracowały konkretne środki polityczne mające na celu wsparcie tego odnawialnego źródła energii.
Bardzo ważnym punktem zawartym w ustawie jest dodatkowe wsparcie finansowe, jak i merytoryczne, w szczególności dla regionów ekonomicznie zależnych od paliw kopalnych, aby umożliwić im przejście na energię geotermalną. Polska z pewnością mogłaby na tym wiele skorzystać, szczególnie, że istnieją już lokalne narzędzia regulacyjne/prawne, która pozwalają na wdrażanie tej technologii. W połączeniu z budowanymi elektrowniami jądrowymi, energia geotermalna może pozwolić Polsce na całkowite zrezygnowanie z paliw kopalnych w bardzo krótkim czasie. To, co jest potrzebne to jasne zoobowiązanie rządu pozwalające na długoterminowe inwestycje. Pamiętajmy, że tego typu projekty są bardzo kosztowne, a nic nie zniechęca inwestorów jak częsta zmiana zdania rządzącej władzy.
[1] Uchwała, której mowa to dokładniej „resolution” – jest to typ dokumentu, którego celem jest ustanowienie ram pracy dla różnych agencji oraz (w konsekwencji) krajów unijnych; dokument może być także punktem wyjścia do bezpośredniego opracowania przepisów lub programu działań. Jest to dokument porównywalny do uchwały.
Gibała: Zmiany klimatu dotykają góry. Czy to jeden z ostatnich sezonów narciarskich jakie znamy?
