Synchronizacja sieci elektroenergetycznych Litwy z sieciami kontynentalnej Europy pozwoliłaby najefektywniej wykorzystać cała moc łącza „LitPol Link“. Do takiej konkluzji doszedł rząd Republiki Litewskiej, po ocenie wyników studium wykonanego przez litewskiego operatora systemu przesyłowego Litgrid, operatora polskiego PSE oraz naukowców.
Studium miało odpowiedzieć na pytanie, jak najefektywniej wykorzystać całą moc łącza z Polską „LitPol Link“, która już teraz wynosi 1000 MW. Ponieważ Litwa i Polska należą do różnych obszarów synchronicznych, obecnie zdolność przesyłową łącza ogranicza znajdująca się niedaleko Olity (Alytus) wstawka prądu stałego, o mocy 500 MW. W momencie gdy sieci przesyłowe krajów bałtyckich zaczną działać synchronicznie z sieciami EU (a więc także z Polską) ograniczenie to zniknie, a dostępna moc LitPol Link, bez dodatkowych inwestycji, wzrośnie dwukrotnie – do 1000 MW. Planuje się, że nastąpi to w 2025 roku. Podniesienie dostępnej mocy do 1000 MW byłoby możliwe również poprzez budowę dodatkowej wstawki prądu stałego, jednak studium wykazało, że taka inwestycja zwróciłaby się dopiero w 2045 roku. Ponieważ synchronizacja ma nastąpić w 2025 r. budowa drugiej wstawki nie ma uzasadnienia ekonomicznego.
Po synchronizacji wstawka ta stałaby się niepotrzebna. Obecnie działająca wstawka byłaby przełączona na łącze Olita + Grodno w trybie asynchronicznym z Białorusią. Pozwoliłoby to zapewnić usługi systemowe dla obwodu Kaliningradzkiego z Rosji kontynentalnej. Na podstawie wniosków wynikających ze studium, 30 listopada b. r. rząd Republiki Litewskiej przyjął protokolarną decyzję w której poparł propozycję Ministerstwa Energetyki, o rezygnacji z budowy drugiej wstawki prądu stałego. Powrót do tej kwestii byłby możliwy tylko w wypadku radykalnej zmiany obecnego scenariusza synchronizacji.
21 listopada w Brukseli na spotkaniu grupy BEMIP na podstawie studium opracowywanego przez Wspólne Centrum Badawcze (JRC) zostały przedstawione wstępne wnioski z porównania scenariuszy włączenia krajów bałtyckich do sieci elektroenergetycznych Europy. Według wiceministra dr. A. Spruogis, który uczestniczył w tym spotkaniu, JRC skłania się do wniosku, że kraje bałtyckie należałoby synchronizować przez Polskę za pośrednictwem drugiego połączenia „LitPol Link“. Zdaniem badaczy taki scenariusz jest najmniej kosztowny.
Źródło: Ambasada Republiki Litewskiej w Rzeczypospolitej Polskiej
