Zmiany są potrzebne, ale trzeba wprowadzać je rozsądnie. Transformacji energetycznej nie unikniemy, bo to już konieczność. Zmiany legislacyjne powinny być jednak konsultowane z samorządami – to podstawowe wnioski z Forum Energetycznego, które w pierwszym dniu wiosny – 21 marca 2025 roku, zorganizowano w Teatrze Polskim w Szczecinie.

Witając przybyłych samorządowców, liderów, ekspertów oraz przedstawicieli branży z sektora publicznego i prywatnego marszałek Województwa Zachodniopomorskiego Olgierd Geblewicz przypomniał, że Pomorze Zachodnie jest liderem w Polsce i jednym z liderów w Unii Europejskiej pod względem udziału energii elektrycznej z OZE w ogólnym zużyciu energii w kraju. Na terenie Pomorza Zachodniego wyprodukowano największą ilość energii elektrycznej z OZE w kraju. Wynik 98,2 proc. to najlepszy rezultat wśród regionów. Region zawdzięcza go przede wszystkim dynamicznemu rozwojowi lądowej energetyki wiatrowej, która ma dominujący udział w miksie energetycznym.

Słońce i wiatr to nasz potencjał

– Oprócz wiatru stawiamy również na fotowoltaikę, biogazownie, biomasę i elektrownie wodne, konsekwentnie rozwijając moce w każdym z tych obszarów. Rozwój energetyki wiatrowej to nie tylko korzyści dla środowiska, ale także impuls dla gospodarki. Inwestycje w OZE tworzą nowe miejsca pracy, przyciągają inwestorów, stymulują rozwój infrastruktury portowej i logistycznej  – mówił Olgierd Geblewicz.

Przykładem takiego projektu jest Baltic Power w Świnoujściu, pierwszy w Polsce terminal instalacyjny dla morskich farm wiatrowych, realizowany wspólnie przez Orlen i Northland Power. Farma o mocy 1,2 GW, która powstanie do 2026 roku, zasili energią ponad 1,5 miliona gospodarstw domowych.

– Historia energetyki wiatrowej w Polsce rozpoczęła się na Pomorzu Zachodnim prawie ćwierć wieku temu. Byliśmy i nadal zamierzamy być liderem. Uważam, nie powiedzieliśmy ostatniego słowa. Rząd ma przyjąć założenia tzw. ustawy wiatrakowej, która ma odblokować potencjał polskiego onshoru., czyli farm na lądzie. Obecnie na Pomorzu Zachodnim mamy zainstalowane 2,5 GW mocy.  Po przyjęciu nowych przepisów w krótkiej perspektywie możemy mieć 18 GW – mówi Olgierd Geblewicz.

To konieczność, nie wybór

Zdaniem Rafała Trzaskowskiego, prezydenta Warszawy, nikt nie może się sprzeciwiać transformacji energetycznej, jeśli prowadzona jest rozsądnie.

– Jeżeli transformacja energetyczna jeśli jest przeprowadzona w sposób zaplanowany i efektywny, może doprowadzić do tego że Polska będzie się lepiej rozwijać. Nie stoimy przed wyborem, tylko przed koniecznością, jeżeli chcemy zrealizować 3 podstawowe cele. Przede wszystkim niższe rachunki za prąd. Po drugie kwestia, która dziś dla nas jest najważniejsza, czyli bezpieczeństwo energetyczne. I trzecia rzecz, to zdrowie Polek i Polaków. Wszyscy wiemy, że smog to cichy zabójca i również z tym wyzwaniem się musimy konfrontować – przekonywał Rafał Trzaskowski.

– To, że ludzie boją się zmian, jest naturalne, ale każda zmiana wprowadzona w sposób przemyślany potrafi wnieść wartość dodaną. Na Pomorzu Zachodnim tylko zyskujemy. Nie tylko jesteśmy miejscem, gdzie te wiatraki się kręcą, gdzie prąd powstaje, gdzie wpływają gigantyczne podatki na budowę dróg, na budowę szkół itd. Na Pomorzu Zachodnim mamy do czynienia z rozbudową całego łańcucha dostaw do wiatraków. Żeby zielona energia mogła ruszyć, trzeba zgrać cały zespół poddostawców – ktoś musi wyprodukować śmigło, ktoś musi wyprodukować turbinę, wieżę,  gondole, automatykę. To są kolejne firmy i kolejne miejsca pracy – dodał Olgierd Geblewicz.

Potrzebne zmiany w przepisach

Uczestnicy panelu przyznali zgodnie, że potrzebne są zmiany w przepisach. Ale musza to być zmiany przemyślane, konsultowane z samorządami.

– Podpisaliśmy porozumienie, w ramach którego będziemy kupować zieloną energię. To rozwiązanie stosowane już przez przemysł, jako samorząd będziemy prekursorami w Europie. Na pewno byłoby nam łatwiej, gdyby były prostsze regulacje w wielu sprawach, Myślę, że w innych miastach problem jest podobny: w przypadku Łodzi aż 56 proc. emisji pochodzi z budynków. Musimy przeprowadzić transformację energetyczną jak najszybciej, by stały się jak najmniej emisyjne. Ale nie wiemy, jak to zrobić chociażby w przypadku budynków zabytkowych. Prace w parlamencie dopiero się rozpoczęły. Nie mamy wiedzy, w jakim kierunku to zmierza – mówiła prezydent Łodzi Hanna Zdanowska.

O rozwagę przy wprowadzaniu nowych przepisów apelował  również Prezes Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej.

– Pomorze Zachodnie ma ogromny potencjał, który przez nowe regulacje może zostać zaprzepaszczony. W nowych przepisach proponuje się wprowadzenie tzw. stref ochronnych dla lotnictwa wojskowego i przelotów wojska, Dla Pomorza Zachodniego to ryzyko wyznaczenia takich barier, które uniemożliwią realizację naszych projektów wiatrowych. Potencjał, który jest w regionie, może zostać zniwelowany nawet o 60 proc., a to są niebezpiecznie rozwiązania, którym samorządowcy powinni się przyjrzeć, bo mogą stracić nawet 700 mln zł wpływów z podatków do budżetów gmin – dodał Janusz Gajowiecki.

Forum Ekologicznemu towarzyszyła XVI konferencja pt. „Odnawialne źródła energii szansą zrównoważonego rozwoju regionu”, Poświęcona była zagadnieniom związanym z zakupami zielonej energii przez podmioty publiczne. O rynku zielonej energii, potrzebach jej zakupu i innowacyjnych rozwiązaniach. Wśród uczestników znaleźli się m.in.: Szymon Kowalski – wiceprezes fundacji Re-Source Poland, Małgorzata Górecka-Wszytko i Małgorzata Niedźwiedzka z Urzędu Regulacji Energetyki w Szczecinie oraz Jacek Walski – prezes fundacji Zielony Feniks.